Cînavên Pêvekirî

Mebest ji cînavên pêvekirî (yan girêdayî) ew cînav in yan pirtikên cînavan in ku bi birrên din yên peyvan ve tên girêdan û cihê cînavên xweser û xwerû digirin. Lê mebest li vê derê ne paşpirtikên kesî yên lêkeran in, wek bo nimûne di kurdî de ”dik-im” ku ”-im” diyar dike ku kesê dike ”ez” im.

Cînavên pêvekirî bi taybetî li gel navdêran li kar in. Bo nimûne, di van her sê zimanan de mirov dikare xwedîtiyê bi cînavên pêvekirî diyar bike. Beşa qelewkirî ya van peyvên nimûne maneya ”-a te”  (kitaba te) dide:

• erebî: kitabek
• farisî: kitabet
• tirkî: kitabın

Sîstema cînavan di kurmancî û zazakî de ji vê pergalê cuda ye. Di kurmancî û zazakî de du desteyên cînavên kesî yên serbixwe hene ku yek jê “xwerû” yan neçemandî (netewandî) ye û yek jî “oblîk” anku çemandî (tewandî) ye.

Lê dîsa jî kurmancî ji cînavên pêvekirî ne bêpar e.

Çavkanî: Husein Muhammed/www.zimannas.wordpress.com

JI BO BERDEWAMKİRİNA NIVÎSÊ PÊLE JÊR KE

Cînavên pêvekirî veke û bixwîne!