TANSÎYON

Tansiyon, ji pestoya xwînê ya di rehên xwînber de tê gotin.

Di pîvana tansiyonê da li pestoya xwînê ya mezin (sîstolîk) û pestoya xwînê ya biçûk (diyastolîk) tê nihêrin.

Ji bo tansiyona asayî, bi gelemperî, rêjeya 120/80 mmHg tê pejirandin.

Li ser rêjeya tansiyonê hinek pêkerên (faktorên) bibandor hene. Çi ne ev pêker?

• Xwarin û vexwarin
• Awayên jiyanê yên ji hev cuda
• Zayend
• Temen (emr)
• Cudahiyên xwezayî û avhewayî
• Hinek cureyên nexweşiyan: Nexweşiyên dil û rehan, nexweşiyên gurçikan û hwd.
• Bêhntengî (stres): Êş û jana giyanî
• Ducanîtî
• Bêtevgerî

 

Hîpertansiyon: Tansiyona mezin. Li vir rêjeya tansiyonê 140/90 mmHg’î derbas dike.

Nîşanên Hîpertansiyonê:

• Sergêjbûn û serêş
• Êşa sîngê
• Pozxwînbûnî, ji bêvilê hatina xwînê
• Xumam û cot dîtin
• Bêhnçikandin (bêhntengî)
• West, bêmecalî
• Zêde zêde hatina mîzê
• Di nig û çîpan de werm
• Êşa dil, pirsgirêkên avêtina dil
• Xwêdana zêde

 

 

 

Sedemên Hîpertansiyonê:

• Zêde zêde bikaranîna xwê
• Nexweşiya şekir
• Kolesterola zêde: Kolesterol, pirtikên rûnî ne û di nav xwînê de ne.
• Nexweşiyên dil û gurçikan
• Ducanîtî
• Qelewiya zêde (obezîte)
• Bikaranîna xwarin û vexwarinên serxweşker, bikaranîna çixareyê
• Tengbûna cihê dil ê xwînbera sereke (aort) jê derdikeve.

 

Hîpotansiyon: Tansiyona biçûk. Rêjeya tansiyona biçûk ne misoger e lê bi gelemperî 90/60 mmHg tê pejirandin.

 

Nîşanên Hîpotansiyonê:

• Sergêjbûn, bêhişketin
• Dillihevketin, dilxelîn
• Tîbûna neasayî
• Kêmasiyên lêhûrbûnê (konsantrasyonê)

 

Sedemên Hîpotansiyonê:

• Dilhêdîbûn (bradîkardî), dilrawestîn (krîza dil)
• Pirsgirêkên hormonan
• Kêmbûna şekirê xwînê (hîpoglîsemî)
• Kêmvexwarina avê
• Ji laş zêdejêçûna xwînê
• Vegirtina êşan (enfeksiyon)
• Bêxwînî (anemî)
• Kêmbûna xwê

 

Ji bo pirsgirêka tansiyonê ji kerema xwe re ji pisporan alîkariyê bixwazin. Li gor zanyariyên înternetê û çavkaniyên biguman tevnegerin!

Fzt. Mustafa Önal – Fîzyoterapî û Rehabîlîtasyon