Çandinî li gorî şert û mercên avhewa û erdnîgariya herêmê ji bo kurdan çavkaniyeke girîng a debara jiyana kurdan e. Piraniya kurdan li gundan dijîn û debara xwe bi xebatên çandiniyê dikin. Cotkarî beşeke girîng a çand û kevneşopiya Kurdan e û pêkhateya civakî û aborî ya civakê çêdike.
Herêmên kurdan ji ber ku zeviyên çandiniyê û çavkaniyên xwezayî hene, ji bo xebatên çandiniyê zemîneke guncaw e. Çandinî bingeha aborî ya gundan pêk tîne û xeta sereke ya karsaziyê ye ku debara malbatan peyda dike.
Cotkarî di jiyana kurdan de bi van awayan xwe dide der:
1. Hilberîna dexlê: Berhemên dexlê yên wekî genim, ceh, çewder li herêmên kurda bi berfirehî tên çandin û çavkaniya sereke ya xwarinê ne.
2. Çandiniya fêkî û sebzeyan: Fêkî û sebzeyên wekî sêv, hirmî, tirî, bacan, xiyar û îsot jî beşek ji xebatên çandiniyê ne.
3. Ajaldarî: Li herêmên kurda ajalên çûk, ên mezin û sewalkarî jî çavkaniyeke girîng a debarê ye. Bi taybetî xwedîkirina pez û bizinan berbelav e.
4. Hilberîna zeytûn û rûnê zeytûnê: Darên zeytûnan li hin herêmên kurda belav in û berhemanîna rûnê zeytûnan karekî aborî yê girîng e.
Xebatê Kurdan a di cotkariyê de têkiliyên malbatî xurt dike û piştgiriya civakî dike. Ev rewş di teşekirina rêbazên çandiniyê yên kevneşopî û jiyana civakî de bi bandor bûye.
Lêbelê, çalakiyên çandiniyê dibe ku bi hin pirsgirêkan re rû bi rû bimînin. Faktorên wekî guheztina avhewa, kêmbûna çavkaniyên avê û erozyona axê dikarin domdariya di çandiniyê de dijwar bikin. Ji ber vê yekê, pejirandina teknîkên çandiniyê yên nûjen û nêzîkatiyên domdar-ahengdar ji bo domandina çalakiyên cotkariyê di pêşerojê de girîng e.
Çandname