Wexta ku mirovahî li cîhanê peyda bûye û dest pê kirîye belavî her hêlê bûye, komên mirovan ên cîyawaz rastî hev hatine û bandor li hev û din kirine, werger jî yek ji wan çalakîyan e ku bi vê yekê re bi neçarî peyda bûye û berdewamîya du bivênevêtîyên mirovî yên ku em dibêjinê keltor û şaristanî gengaz kirîye. Werger …
Tebax, 2016
-
26 Tebax
Aydogdu: Ez Xizmetkarekî Zimanê Kurdî Me
Merheba Mamoste Abdurrahman Aydogdu ez dixwazim ji we re hevpeyvînekê çê kim. Hûn kanin xwe ji xwendevanê me re bidin naskirin? Merhaba; Ez sala 1992 an li Pirsûsa Rihayê li gundê elîzeran hatim dinê. Min xwendina xwe ê dibistana seratayî, dibistana navîn û amadehî li pirsûsê xwend. Min sala 2012 an de li zanîngeha çewlikê beşa felsefeyê qezanc kir, Ez …
-
26 Tebax
Wêjeya Ku Ji Mesnewîya Mem û Zînê ya Ehmedê Xanî Derketîye
Der barê berhemên zimanê neteweyekê de, ya li Rojhilatê Navîn di navbera dewletên cuda de hatîye dabeşkirin û berhemên wê yên ku bi zaravayên cîyawaz hatine nivîsîn, dê gelekî zehmet çêbibe ku mirov bibêje, “Çîroka yekemîn a vî zimanî ev e, berhema wê ya nûjen a herî pêşîn ew e.” Dema ku mirov dêhna xwe dide xebatên vî warî, li …
-
24 Tebax
Hezkirina Çemên Dîjle û Ferehatê
Dîjle û Ferehat herdu nav di dîroka Kurdan de cîhekî girîng digrin. Helbet ji bo Tirkîye jî ev çemana girîng in. Lê herdu tişt ji hevdû cûda ne . Gelo girîngîya çemên Dîjle û Ferehatê çi bûye? Herdu çem çawa ji hevdû hezdikin.? Bi rastî tiştekî jîyanî ye. Di Qurana Pîroz de jî qala du çeman tên kirin. Hinek alim …
-
22 Tebax
Baba Nawûsê Caf (1084-1161)
Navê wî Îbrahîm Ehemd e û ew bi navê »Baba Nawûsî Caf« hatiye nas kirin. Ew di sala 1084-ê de li gundê Sergertê li Hewramanê ji dayik bû. Ew mirovekê xwndewar bû û ket nav rêça derwîşî û sofîtiyê. Baba Nawûs di nav xelkê de herweha bi »Bile Şête« yanî »Brehîmê Dîn« dihat bi nav kirin jî. Ew di sala …
-
22 Tebax
Weşangerîya Kurdî
Digel ku karê çapkirinê dîroka mirovahîyê pê ve bi şêweyên curecur hatiye kirin jî, Johannes Gutenberg ê Alman kesê pêşîn e ku di sala 1440’î de çapxaneya nûjen îcad kirîye. Îcada vê çapxaneyê ji hêla feylesofê Îngilîz Francis Bacon ve wekî yek ji wan girîngtirîn geşedanên destpêka serdema nûjen hatîye helsengandin. Heke em di vê perspektîvê re berê xwe bidine …
-
20 Tebax
Şerefname û Şerefxanê Bedlîsî
Dîroka kurdan, careka din ji sedsala şazdeh û bi taybetî piştî Şerê Çaldiranê (1514) hat ve hildan. Di destpêka sedsala şazdeh de guhertinên nû bi ser hevrikatî û şerê di navbera herdu împeratoriyan de; Sefewî û Osmanî, li ser dagîrkirina Kurdistanê hatin û di navbera wan herdu împeratoriyên navbirî de rewş giha qonaxeka nûtir. Xuya ye ku mîr û mezinên …
-
20 Tebax
Kovargerîya Kurdî
Ji serê sedsala 20’an û vir ve, kovar bingehên berhemên arşîvkirin, bipêşvebirin û gihandina ziman, bîr, wêje û dîroka Kurdan in. Her û her qadên, sazîbûn û avakirin û berhemdanîna Kurdî ne. Ev yek ji salên dawîn ên dewra Osmanîyan ve dest pê dike, heta roja me jî didome. Di dewra Osmanîyan de mekanê sereke ji bo rojname û kovarên …
-
12 Tebax
Hestên Birîndar
Ez ê ji dilê xwe rûpelekê vekim îro ji bo te Havîn Acar Şûnpêyên te bişopînim li ser bîranînên evîna xwe Di nav rê û bajarên giyanê xwe de şemalekê vêxim Ji hêviyan, ji stranên azadiyê Dîmeneke ji dergehê lal Di nav xewn û xeyalên xwezayî de Diricifin destên min di paxila te de Bi hesteke bilind dergehê evînê digirim …
-
10 Tebax
Baba Serhengê Dewdanî (935-1007)
Ew helbestvan û ji pîrên yarsaniyan bû, navê wî Baba Serheng kurê Îbrahîmê Dewdanî ye. Peyva Baba li cem yarsaniyan hevwateya peyva pîr e. Ew li Hawramanê li devera çiyayê Şahoyî li jêriya bajarê Sineyê ji dayik bûye û laşê wî li gundê Tewêleyê hatiye veşartin. Wî bi goranî helbest nivîsîne. Hinek dubeytiyên wî di »Defterî dewrey Baba Serheng«î de …