Qehwe bi çi tê vexwarin bi çi nayê vexwarin?

Fîncanek qehwe dikare gelek tiştan biguherîne. Ya ku hûn qehweya xwe pê vedixwin jî wisa ye!

Her ku çanda qehweyê berbelav û cihêreng dibe, em bi cûrbecûr qehweyan re rû bi rû dimînin û awayên cihêreng ji bo kêfa qehweya xwe kifş dikin. Em dikarin gelek malzemeyên zêde bikar bînin da ku şîrîn bikin, çêj bikin, qehweya xwe siviktir an zexmtir bikin, û dema ku ev zêdegav carinan dikarin fîncanek qehweyê pir bibandor û saxlemtir bikin, hin zêdekirin dikarin qehweyê bikin kêfeke zirardar.

 

1- Şîrînkerên sûnî

Şîrînkerên çêkirî yên wekî sakarîn, sukraloz, û cîgirên şekir ên mîna wan têne tercîh kirin ji ber ku ew alternatîfek pir kêm-kalorî ne ji şekirê kevneşopî re, ku di her kevçîyek çayê de 16 kalorî dihewîne.

Her çend hin lêkolînên di salên 70an de hin encam hebûn ku destnîşan dikin ku şîrînkerên sûnî dibe sedema penceşêra mîzê, îro ev hilber bi gelemperî ewledar û nejehrîn têne hesibandin. Vexwarina qehweya xwe bi tevahî bêyî şekir bi rastî vebijarka herî ewledar û saxlem e. Lêbelê, heke hûn nikaribin wê bêyî şekir vexwin, şîrînkera çêkirî ji şekirê spî bijartir xuya dike.

 

2- Şekirê spî

Her çend şîrînkerên sûnî wekî ji sedî 100 ewledar nayê pêşniyar kirin, hin parêzvan dibêjin ku dibe ku ew bêne bijartin. Lê şekirê spî ne tiştek e ku rastiya wê/wî tê parastin!

Şekirê spî (şekirê toz an şekirê kup) yek ji hewcedariyên weya xurekiyê nabîne, û dikare gelek nexweşiyên wekî şekir, qelewbûn û nexweşiyên dil di karanîna birêkûpêk de vexwendin. Weqfa Dil a Amerîkî dibêje ku herî zêde şekirê ku dikare di rojekê de were girtin ji bo mêran 8 kevçî û ji bo jinan 6 kevçîyên çayê ye.

Ger hûn rojê yek an du fincan qehweyê vexwin û du kevçîyên çay şekir li qehweya xwe zêde bikin, ev tê wê wateyê ku hûn di rojekê de ji %60 zêdetir şekirê distînin!

Ger hûn nikaribin dev ji qehwe an şekir berdin, şansekî bidin xwe ku şûna şekir tiştên din biceribînin. Alternatîfên xwezayî yên wekî şîrînkerên sûnî, stevia an şekirê gûzê hîndîstanî dikarin bibin alîkar ku tama qehweya we saxlemtir bikin.

 

3- Şîrên riwekî (nebatî)

Şîrê nebatan ne tenê alternatîfek baş e ji şîrê heywanan re wekî şîrê çêlek û bizinê, lê di heman demê de rêyek baş e ku hûn şopa karbonê kêm bikin. Alternatîfên cûrbecûr yên wekî nîsk, bafûn, soya, şîrê fistiqê hene ku hûn dikarin bi hêsanî li sûkan peyda bikin. Heke hûn dixwazin qehweya xwe bi şîr nerm bikin û dixwazin vexwarina şîrê heywanî kêm bikin an jî bi tevahî jê qut bikin, ew ê wextê we negire ku hûn bi şîrê çandiniyê bikar bînin. Wekî din, şîrê nebatan, ku di heman demê de karbohîdartan, rûn û proteînan jî dihewîne, dê bi duristkirina asîta qehweyê piştgirî bide tenduristiya diran û rûvîyan.

 

4- Şîrê toz

Şîrînker, bîhnxweş û qismî rûnên trans tê de hene, şîrê toz ji bo şîrînkirina qehweya we vebijarkek pir tendurist nîne. Ew gelek kalorî ye û, wekî ku me behs kir, çima hewcedariya me bi pêvekek wusa çêkirî heye dema ku hûn dikarin bi dehan vebijarkên cihêreng bibînin da ku şîr li qehweya xwe zêde bikin?

 

5- Şîrê dewaran

Wekî çavkaniyek kalsiyûm, vîtamîn D û proteîn, şîrê heywanan li gorî lêzêdekirinên wekî krem ​​û toza şîr kêmtir rûn û şekirê têrbûyî dihewîne. Hin lêkolîn behsa feydeyên vexwarina şîr bi rêkûpêk dikin, hinên din jî dibêjin ku divê em zêde şîr venexwin. Çêtire guh bidin laşê xwe û ger ew ji we re ne baş be, nemaze ger piştî vexwarina şîr we gurbûn, gaz, îshal û pirsgirêkên mîna wan tişt çêbin, dibe ku di helandina laktozê de pirsgirêkekê we hebe û di vê rewşê de, şîrînkirina qehweya bi şîrê nebatan dê bi tenduristtir be. 

 

6- Rûn nivîşkê an rûnê gûzê hîndîstanê

Ma we ji meyla qehweya bê gulebaran bihîstiye? Zêdekirina kevçîyek rûnê bêxwê an rûnê gûzê hîndîstanî yê organîk ê sar li qehweya germ dibe alîkar ku hûn qehweya xwe veguherînin xwarinek tendurist. Bi taybetî ji bo kesên ku ketogenîk dixwin/vedixwun, qehweya rûn ji bo vexwarina sibehê îdeal e.

 

7- Biharat

Biharatên wek darçîn, zerdeçal û kakule ne li gorî tama her kesî ye, lê ji bo kesên ku jê hez dikin çêjên bêkêmasî ne. Zêdekirina piçek biharatê li qehweya xwe dê tu zirarê neke; berevajî vê yekê, darçîn şekirê xwîna we stabîl dike; zerdeçal ji we re gelek antîoksîdan peyda dike. Biharat her dem ji bo şîrînkirina qehweyê vebijarkek baş e.

 

8- Şirûbên Aromayî

Hûn dikarin çêjên wekî çikolata spî, karamel, û wanîla bi qehweya xwe re pir xweş hez bikin, lê mixabin, şirûbên aromayî di nav vebijarkên tendurist de ne ku hûn li qehweya xwe zêde bikin. Ev şerbetên ku tê de gelek şekir û şîrînkerên çêkirî dihewîne, di yek servîsê de bi qasî 100 kalorî û 25 gram şekir dihewîne, ku ev jî hevwateya herî zêde ya ku hûn dikarin rojê bixwin/vexwun e.

Heke ji bo şîrînkirina qehweya we pêdivî bi lêzêdeyek heye, hûn dikarin bi karanîna hingiv an jêgirtina wanîla ya xwezayî biceribînin.

 

Çavkanî:

Alexandra Emanuelli. “Hêzên çêtirîn û herî xirab ên ku li qehweya xwe zêde bikin, li gorî pisporan”. Li vir hat standin: https://www.huffpost.com/entry/best-and-worst-coffee-ingredients_l_6048ec03c5b60e0725f4735d (18.03.2021)