Nexweşiya Qerheyê/Ulserê

Nexweşiya ulserê di nav gel de gelek zêde tê dîtin. Ku neyê tedawî kirin encamên xerab derdikevin holê. Ev nexweşî, ku aşik roviya jor û sorsorik duçarî asîta aşikê dibe derdikeve holê. Ulser du cure ne:

• Gastrîk ulser: Ulsera ku di aşikê de (mîdeyê) peyda
• Peptîk ulser : Ulsera ku roviya jor (duedenom) de peyda

Cihêtiyên gastrîk ulser û peptîk ulserê:

-Di peptîk ulserê de valabûna aşikê bi lez bûye, lê di gastrîk ulserê de hêdî bûye.

-Zêdetir ulsera peptîk li kesên ciwan, ulsera gastrîk li kesên kal tê dîtin.

-Di ulsera peptîkê de rîska dagerandina pençeşêrê tine, di ulsera gastrîk de heye.

-Di ulsera peptîk de dema birçîbûnê êş heye, di ulse- ra gastrîk de dema têrbûnê êş heye.

Faktorên ku di peydabûna nexweşiyê de bi bandor in*:

*Ku terazî bi hêla çepê de dakeve ulser çêdibe.

Faktorên ku nexweşiyê peyda dikin:

-Asîta aşikê û hormona pepsîn.

-Zendîleya(bakterî) helîcobacter pylorî: Hejikîna hormona gastrîn zêde dike.

-Dermanên jankuj (mînak:aspîrîn)

-Cixare kişandin

-Faktorên derûnasî(psîkolojîk): Di gurbûna nexweşiyê de bandora pirsgirêkên derûnasiyê hene.

-Xwarin-vexwarin: Alkol, çay û qehwe asîtê aşikê zêde dike. Vedîtinên nexweşiyê:

-Êşa zik a ku li derdorê aşikê.

-Di ulsera gastrîk de dema têrbûnê; di ulsera peptîk de dema birçîbûnê zikêş.

-Yekcaran êş li piştê tê hîs kirin.

-Şewata li paş depa singê.

-Qulpika cuda

Dermanên ku di temarkirinê de tên bi kar anîn:

-Ji bo helîcobacter pylorî antîbiyotîkên metanîdozol, kltromîsîn.

-Bîzmût

-Ji bo kêmkirina asîta aşikê înhîbîtora pompeya pronê.

 

Nivîskar:

Mam Selam / Fuad Hemedxan * Komxebata Kovaroka Pêngavê Ya Zanîngeha Çûkûrovayê

Kovara Pêngavê – Hejmara 6an (2011)