Bu makalede Robert Olson’un “The Emergence of Kurdish Nationalism and The Sheikh Said Rebellion, 1880-1925” adlı eserinin Türkçe çevirisi olan “Kürt Milliyetçiliğinin Kaynakları ve Şeyh Said İsyanı (1880-1925)” adlı eseri çeviri açısından karşılaştırılmıştır. Çeviride sorunlu alanlar tespit edilerek, bunlar orijinal eser ile karşılaştırılarak, yapılan yanlışlara işaret edilmiştir. Çeviride küçük anlam kayıpları, ifade bozuklukları, metnin tümünü etkilemeyen küçük yanlışlar vb. şeyler bu makalenin kapsamı dışında tutulmuştur. Sadece ve sadece okurun analizini etkileyen, okura yanlış bilgi veren ve okuru yanlış yöne yönlendiren çeviri yanlışları ele alınmış ve bunların alternatif çevirileri verilerek, gerektiği yerlerde de yorumlar eklenmiştir.
Ekim, 2023
-
27 Ekim
Etnisite-Din İlişkisi: Kürtlerde Dinsel Bireycilik
Bireyin kimliğini kendi yaşam alanları içerisinde ürettiği ve etkileşimler yoluyla yeniden inşa ettiği iddiasının başlangıç yapıldığı bu çalışmanın amacı, dini kurum ve yapıların eleştirisine dayalı bir dinsel bireycilik örneği ortaya koymaktır. Bu amacı dindar Kürt bireyler üzerinden gerçekleştirmek; bireylerin deneyim ve düşüncelerinden ortaya çıkan "özü" açıklamak ve yorumlamak; bireylerdeki süreçsel ve düşünümsel nitelikleri, öznel anlamları ve toplumsal gerçekliğin etkileşim ve iletişimsel doğasını ön plana çıkarmak hedeflenmektedir. Bu bağlamda cevabı aranacak soru şudur: Kürtlerde dinsel bireycilikten bahsedilebilir mi ve etnik kimliğin bu noktada etkinliği var mıdır? Bu amacı ifa edecek faaliyetlerin gerçekleştirilmesi için de nitel yöntem ve fenomenolojik çözümleme tercih edilmiştir. Araştırmanın verileri de yarı yapılandırılmış soru formu yardımıyla mülakatlar yapılarak elde edilmiştir. Mülakatlar 8’i kadın olmak üzere toplamda 28 kişi ile yapılmıştır. Bu bireyler Ankara, Aydın, İzmir, Bitlis, Van ve Hakkâri şehirlerinden seçilmiştir. Elde edilen veriler temelde katılımcıların dinî kurum, yapı ve aktörlerine yönelik hem dinî hem de etnik kimliklerini ön plana çıkararak onları nasıl konumlandırdıkları ile ilgilidir. Veriler sonucunda çalışmanın örneklemini oluşturan bireylerde güçlü bir dinsel bireycilik yönelimi olduğu tespit edilmiştir. Dinî otoritelerin kritiğine dayanan bu bireycilik diyalektik bir görünüm sergilemektedir. Yani dinî olanın dinden hareketle konumlandırılışı söz konusu olmaktadır. Bu anlamda dinin öznel ve içsel bir tasavvurunun katılımcı anlayışında mevcut olduğu hususu gözlenmiştir. Söz konusu Kürt dinsel bireycilik örneğinde etnik kimliğin önemli bir dinamik olarak işlev gördüğü tespit edilmiştir. Etnik kimliğin bu işlevselliği katılımcılar tarafından dinî otoritelerin Kürtlere, onların mağduriyetine ve Kürt meselesine yaklaşım tarzlarının, eleştirisine ve buna karşı geliştirilen tepkiselliğe dayandığı söylenebilir.
-
27 Ekim
Türkçenin Yerel Bir Varyasyonu Olarak Kürtçe Türkçe İki Dillilerin Türkçesi: Bazı Temel Fonolojik Özelliklerin Analizi
Türkiye'de büyük bir Kürtçe-Türkçe iki dilli topluluk vardır. İkinci dil edinimi sürecinde Kürtçe konuşurları ikinci dil (D2) olan Türkçe bilgilerindeki boşlukları doldurmak için birinci dilin (D1) olan Kürtçenin dil bilgisel, leksikal ve pragmatik özelliklerini kullanırlar. Kürtçe-Türkçe İki Dillilerin Türkçesi adı ile adlandırabileceğimiz Türkçenin yerel (indigenious) varyasyonu Kürtçenin etkisiyle ve aynı iki dilli toplumun ara dil süreçleriyle fosilleşmiş yeni bir varyasyondur. Bu çalışma, Kürtçe-Türkçe iki dilliler arasında konuşulan Kürtçenin (D1) Türkçeye (D2) fonolojik müdahalelerini ve Kürtçe Türkçe iki dillilerin ara dil süreçlerinin benzer olmasından kaynaklanan ortak dilsel kullanımlarını incelemektedir. Giriş bölümünde genel bir literatür taraması yapılmıştır. Daha sonra Kürtçe Türkçe iki dillilerin tasnifi yapılmıştır. Temel bir yerel varyasyon tanımından sonra, makale ikinci dil edinimi (İDE) teorilerini tartışmaktadır. Ardından aktarım, ara dil, fosilleşme gibi yerel varyasyonlarının temel süreçleri ele alınmıştır. Ardından Kürtçe Türkçe iki dillilerin Türkçesinin bazı temel fonolojik özellikleri ele alınmıştır. Son olarak, bahsi geçen Türkçe varyasyonunun Türkçenin yerel bir varyasyonu olarak kabul edilip edilmeyeceği değerlendirilmiştir.
-
27 Ekim
Efemera İle Kent Kültürel Mirası Bağlamında Hakkâri Kartpostalları
Toplumların iletişim ihtiyaçlarını gidermek için kullandıkları bir efemera unsuru olan kartpostallar geçmişte fotoğrafın yanında yaygın turistik öğelerden biri olmasına rağmen günümüzde neredeyse kaybolan bir kutlama ritüelidir. Görsel bir iletişim sanatı olarak kabul edilen kartpostallarda kent manzarası dışında sosyal yaşam, meslek, kıyafet gibi imgelerle işlenmiştir. Çalışmada birer bilgi kaynağı olarak karşımıza çıkan kartpostallar üzerinden nitel bir araştırma tekniği olan doküman incelemesiyle derinlemesine bir analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın evrenini Hakkâri il ve ilçelerine ait kartpostalları oluşturmaktadır. Değerlendirilen kartpostalların kentsel ve yöresel imge içeriklerine göre tasniflenerek incelenmesine özen gösterilmiştir. Ayrıca kartpostallar göstergebilimsel bir yöntemle çözümlenmiştir. Çalışmanın amacı efemerayla kentin folklorunu, ekonomik, kültürel ve sosyal durumunu doğrudan veya dolaylı olarak yansıtan kültürel mirasına yönelik elde edilen veriler üzerinden değerlendirilmesidir. Ayrıca bu çalışmayla kartpostallarla ilgili eser üreterek korunmaya değer bulunan kültürel mirasın yeni nesillere aktarılmasına katkı sağlanması amaçlanmaktadır.
-
6 Ekim
Afganistan’daki Kürt nüfusu ve örgütlenmesi hakkında ne biliniyor?
Afganistan Kürtlerinden Muhammed Nadir, ülkede Kürt nüfusunun 350 binden fazla olduğunu söyledi. Nadir, yeni nesil gençlerin kendi dil ve kültürlerini unutmuş olsalar da güçlü Kürtlük duygusuna sahip olduğunu ve Kürt oldukları için gurur duyduklarını anlattı. Afganistanlı bir Kürt olan Muhammed Nadir, Taliban’ın kontrolü ele geçirmesinin ardından Afganistan’ı terk etti ve …
Ağustos, 2023
-
5 Ağustos
Kadiriler ve Nakşîler; İngilizlere karşı Türklerin yanında – 5
Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkmasından dört gün sonra Berzenci’nin Türklerin manipülasyonuyla başkaldırması Kürdistan’ın diğer mıntıkalarında dalgalanmalar yarattı. Böylece Türkler, İngilizleri Güney Kürdistan ile meşgul etme niyeti taşıyorlardı. Şırnak ve Zaxo mıntıkalarında Şirnexî aşireti reisi Abdurrahman Ağa, Türklerin kendisinin kuracağı bir Kürdistan’ı tanıyacağına söz verdikleri iddiasıyla ortaya çıktı ve çeşitli ağaları İngilizlere …
Temmuz, 2023
-
30 Temmuz
Kadiriler ve Nakşîler; yenilgiler ve arayışlar – 4
Kürtlerin Osmanlı’nın basit bir hamlesiyle İngilizlerin Yeni Dünya haritası yerine statükodan yana tavır koymaları onlara bir yüzyıl kaybettirdi. Kürdistan’a özerklik tanınması koşuluyla Şeyhülislam Haydarizade İbrahim Efendi başkanlığında bir araya gelen Osmanlı ve Kürt heyetlerinin üzerinde anlaştıkları konular hiçbir zaman yürürlüğe girmedi. Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasıyla Osmanlı’nın sonuna gelindi ve Kürtlerin, Paris …
-
25 Temmuz
Kadiriler ve Nakşîler; Yeni Dünya, İngilizler ve Ruslar – 3
Kürdistan coğrafik konumu itibariyle Birinci Dünya Savaşı’nın en yoğun yaşandığı ve en çok tahrip edilen sahalardan biri oldu. Birçok köy haritalardan ve bazı Kürt aşiretleri neredeyse tamamen tarihten silindi. Sarıkamış’tan Xaneqîn’e, Mukri’den Erzincan ve Antep’e kadar bütün Kürdistan coğrafyasında Osmanlılar, Ruslar, Ermeniler, Farslar, İngilizler, Fransızlar ve Arapların karıştığı bu savaş …
-
20 Temmuz
Kadiriler ve Nakşîler; Osmanlılar ve Ruslar arasında – 2
1913 yılı Osmanlılar için çok çetin geçmiştir ve imparatorluk; Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan ve Karadağ tarafından oluşturulan birliğe karşı Balkan Savaşları’nda kesin bir yenilgi almıştır. Urfa ve Mardin’deki Berazî ve Milî Kürtleri, Edirne’nin Bulgarlarca ele geçirilmesi ve İstanbul’un düşme ihtimalinin ortaya çıkması üzerine bir konfederal yapı üzerinde anlaşmış ve bağımsız bir …
-
15 Temmuz
Kadiriler ve Nakşîler; Mirlerden Şeyhlere – 1
Osmanlı’nın merkezileştirme politikalarının bir sonucu olarak 1800’lerin başından itibaren yarı bağımsız Kürt emirliklerinin ortadan kaldırılması Kürdistan’ın tümünde yeni bir karmaşa dönemi ortaya çıkardı. Behdinan, Soran, Botan, Hekkarî ve Baban gibi emirlik ve prensliklerin toprakları Kürt aristokrasisinin en düşük birimi olan aşiretler arasında bölüşüldü. Ortaya çıkan iktidar boşluğu vahşete varan bir …