Dr. Azad Ahmed Ali tarafından kaleme alınan “Osmanlı Kürdistanı’nın Suriye ve Irak Devletlerine Bölünmesi” adlı araştırmanın ilk baskısı yayımlandı. Beş bölüm ve 27 fasıldan oluşan bu çalışma, Arapça ve Kürtçe kütüphanelere kazandırılmış önemli bir araştırmadır. Yazar bu kitapta, birden çok kaynak ve referanstan yararlanarak kanıtlara ve belgelere dayanarak, ön hipotezlere …
Nisan, 2024
-
14 Nisan
Kürtler gökten mi indi (2)
Var olan bir ırkın geçmiş bir uygarlık(lar)la veya millet(ler)le bir bağ kurulmaya çalışıldığında genellikle adlarını vermiş olduğumuz şu birkaç yöntem kullanılır: Aidiyet; devletsel ideoloji; akademik kurgu; tarihsel kaynaklar; dilsel veriler; fiziksek görünüş; kültürel ögeler; DNA. Peki, herhangi bir ideolojik tahakküm ve akademik kurnazlığa başvurmadan, nesnel bir şekilde bu yöntemleri kullanarak …
-
7 Nisan
Kürtler gökten mi indi (1)
Giriş: Kürtlerin kökenlerine dair anlatımlar, 700’den sonra yazılan ilk dönem İslâmî kaynaklardan beri bulunmaktadır. Gerek tarihî şahsiyetler, gerekse ‘Dehhâk Efsânesî’ üzerinden oluşturulan bu kurgu, 1800’lerden sonra Batılı seyyah, diplomat ve akademisyenlerin dahiliyle yeni bir aşamaya evrilmiştir. İki yüz yıllık bu zaman zarfında ‘Kürd’ kelimesinin etimolojisine yönelik açıklamalarla da genişletilen bu literatüre, maalesef siyasî ve …
Mart, 2024
-
12 Mart
Kürtçe Tiyatro Metinleri
Kürtçe tiyatro metinlerinin olmadığı yolundaki söylemin temel nedeni olarak Kürt tiyatro tarihinde yer edinmiş ve basılmış temel metinlerin Türkiye’de bilinmemesi gösterilebilir. Çetoyê Zêdo Kürt tiyatro tarihinin bilinmemesi, Kürt tiyatro edebiyatında iz bırakan tiyatro metinlerinin de yok sayılmasına neden olmaktadır. Türkiye’de Kürt tiyatrosunun zorlukları tartışıldığında ilk ağızda “metinsizlikten” yakınılmaktadır. Oysa Türkiye’de …
Şubat, 2024
-
16 Şubat
BİTLİS EMİRİ ABDAL HAN’IN KORKUNÇ RÖVANŞI (1655-56)
Saray Entrikaları ve Ziyaeddin Han’ın Hanbağı’nda Katli Günümüz Türkçesiyle Evliya Çelebi Seyahatnamesi. Metin derlemesi, giriş ve editörlük: GİRİŞ: 1655’te Van Beylerbeyi Melek Ahmet Paşa büyük bir orduyla Bitlis’e saldırıp Emir Abdal Han‘a (Evdal Xan’a) karşı savaşı kazanınca, onu Mudıki Dağları’na kaçırtıp, Bitlis halkının da önerisiyle yerine Abdal Han’ın oğlu Ziyaeddin‘i geçirecek gerekli prosedürü başlattı, [1] ardından Van’a döndü. Evliya Çelebi de …
-
9 Şubat
Dersim’in Feryadına Giden Şeyh Abdurrahim ve 1937 Bismil Olayı
Aslında bu konuyu olayın yıldönümü olan 17-18 temmuzda yazacaktım fakat Lozan Antlaşması’nın yüzüncü yılı nedeniyle yazdığım yazılar araya girince, konuyu biraz gecikmeli olarak ele almak durumunda kaldım. 17-18 Temmuz 1937’da, çok eski bir yerleşim yeri olan Bismil’in Yukarı Salat köyü yakınlarında, yakın tarihimizi ilgilendiren önemli ve önemli olduğu kadar da …
-
8 Şubat
Kurdgalname
Gördüğümde, bu nitelikte bir kitabın olabileceğine inanamamıştım. Uzun yıllar Kürt edebiyat tarihi çalışan biri olarak hem duymamış, hem de doğrudan bu isimle bir kitabın olması bana pek iddialı geliyordu. Kitabın bilinen bir yayınevinden basılmamış olması da, ister istemez önemini sorgulatıyordu. Böyle bir kitap olsa, bilinen yayınevleri başkasına kaptırır mı diye …
-
5 Şubat
Dil Ölümü – Kültürel Erozyon
“Benim kültürümün ve dilimin yaşayamaya hakkı vardır ve hiç kimsenin bunu görmezden gelmeye yetkisi yoktur. Benim dilimin insan tarafından artık konuşulmayacağını düşündüğümde; kendi ölümümü düşünmekten bile daha derin olan soğuk bir ürpertiyle baştan aşağıya sarsılırım, çünkü bu benim soyumun toplu ölümü demektir” (İskoç yazar James Kelman’ın 1994 senesinde bir ödül …
-
2 Şubat
AHLAT’TAKİ MEZARLIK ’SELÇUKLULARIN’ MIDIR?
Geçtiğimiz yüzyılda hem yazılı hem sözlü hem de artık hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olan günümüz sosyal medya platformlarında, ’Ahlat Selçuklu Mezarlığı: Dünyanın en büyük Türk – İslam Mezarlığı’ cümlesini hep okuduk, duyduk ve halen duymaktayız. Bu söylem genellikle üzerinde kufi işlemeler ile Arapça motif, kitabe ve süslemelerin yer aldığı anıtmezarlar …
Ocak, 2024
-
28 Ocak
Bir tarih olayı: Bitlis Olayı
GİRİŞ: Tarih olaylarının yayınlanıp eleştirilmesi için hiç olmazsa çeyrek yüzyıllık bir zamanın geçmesi gerektiği, tarih bilimince kabul edilmiş temel kurallardandır. Ancak bu kuralı, olayları tarihleriyle birlikte kaydetmekle görevli resmi devlet görevlilerince kaydedilmiş olaylara uygulamak doğru olabilir. Aslında bu görevlilerin bile bilgi alanından uzak kalan, türlü söylentilerle ve ağızdan ağıza dolaşan …