ÇandName TR Ataların izinde, geleceğe namzet…
Şeyh Said, dini ve ideolojik kimliği fark etmeksizin tüm Kürtlere mal olmuş bir şahsiyet. Seyid Rıza, İhsan Nuri, Şeyh Mahmud Berzenci, Kadı Muhammed, Mela Mustafa Barzani, Abdurrahman Kasımlo ve Musa Anter gibi. Ulusları ulus yapan, ortak paydalarıdır. Bunlar, tarihin kritik evrelerinde aldıkları kararlarla kişisel dünyalarını aşar, birliği sembolize eden bir …
Aralık, 2023
Ağustos, 2023
-
5 Ağustos
Kadiriler ve Nakşîler; İngilizlere karşı Türklerin yanında – 5
Mustafa Kemal’in Samsun’a çıkmasından dört gün sonra Berzenci’nin Türklerin manipülasyonuyla başkaldırması Kürdistan’ın diğer mıntıkalarında dalgalanmalar yarattı. Böylece Türkler, İngilizleri Güney Kürdistan ile meşgul etme niyeti taşıyorlardı. Şırnak ve Zaxo mıntıkalarında Şirnexî aşireti reisi Abdurrahman Ağa, Türklerin kendisinin kuracağı bir Kürdistan’ı tanıyacağına söz verdikleri iddiasıyla ortaya çıktı ve çeşitli ağaları İngilizlere …
Temmuz, 2023
-
30 Temmuz
Kadiriler ve Nakşîler; yenilgiler ve arayışlar – 4
Kürtlerin Osmanlı’nın basit bir hamlesiyle İngilizlerin Yeni Dünya haritası yerine statükodan yana tavır koymaları onlara bir yüzyıl kaybettirdi. Kürdistan’a özerklik tanınması koşuluyla Şeyhülislam Haydarizade İbrahim Efendi başkanlığında bir araya gelen Osmanlı ve Kürt heyetlerinin üzerinde anlaştıkları konular hiçbir zaman yürürlüğe girmedi. Mondros Mütarekesi’nin imzalanmasıyla Osmanlı’nın sonuna gelindi ve Kürtlerin, Paris …
-
25 Temmuz
Kadiriler ve Nakşîler; Yeni Dünya, İngilizler ve Ruslar – 3
Kürdistan coğrafik konumu itibariyle Birinci Dünya Savaşı’nın en yoğun yaşandığı ve en çok tahrip edilen sahalardan biri oldu. Birçok köy haritalardan ve bazı Kürt aşiretleri neredeyse tamamen tarihten silindi. Sarıkamış’tan Xaneqîn’e, Mukri’den Erzincan ve Antep’e kadar bütün Kürdistan coğrafyasında Osmanlılar, Ruslar, Ermeniler, Farslar, İngilizler, Fransızlar ve Arapların karıştığı bu savaş …
-
20 Temmuz
Kadiriler ve Nakşîler; Osmanlılar ve Ruslar arasında – 2
1913 yılı Osmanlılar için çok çetin geçmiştir ve imparatorluk; Bulgaristan, Sırbistan, Yunanistan ve Karadağ tarafından oluşturulan birliğe karşı Balkan Savaşları’nda kesin bir yenilgi almıştır. Urfa ve Mardin’deki Berazî ve Milî Kürtleri, Edirne’nin Bulgarlarca ele geçirilmesi ve İstanbul’un düşme ihtimalinin ortaya çıkması üzerine bir konfederal yapı üzerinde anlaşmış ve bağımsız bir …
-
15 Temmuz
Kadiriler ve Nakşîler; Mirlerden Şeyhlere – 1
Osmanlı’nın merkezileştirme politikalarının bir sonucu olarak 1800’lerin başından itibaren yarı bağımsız Kürt emirliklerinin ortadan kaldırılması Kürdistan’ın tümünde yeni bir karmaşa dönemi ortaya çıkardı. Behdinan, Soran, Botan, Hekkarî ve Baban gibi emirlik ve prensliklerin toprakları Kürt aristokrasisinin en düşük birimi olan aşiretler arasında bölüşüldü. Ortaya çıkan iktidar boşluğu vahşete varan bir …
Mart, 2021
-
5 Mart
Şark İstiklal Mahkemelerinin verdiği idam kararı: Doktor Fuad
Kürt tarihi araştırmacısı ve Şeyh Sait Derneği sorumlusu Kerem Serhatlı bu haftaki tarih yolculuğunda bize, 1925 yılında Şark İstiklal Mahkemelerinin verdiği idam kararlarından ilki olan Doktor Fuad’ın idamını yazıyor. Doktor Fuad’ın idamdan önce söylediği sözünü, ‘Vatanım Kürdistan için yiğitçe Kurban olmayı daima düşünürdüm. Şüphesiz ki asılmakta olduğumuz bu toprağa …
Ocak, 2021
-
17 Ocak
Kürt alimin kayıp mezarı bulundu
Kürtçe ilk yemek tarifleri, çeşitleri ve zevklerini nazıma döken Nakşibendi şeyhlerinden Şeyh Muhyeddin Heni’nin mezar yerinin Diyarbakır’ın Hani ilçesinde olduğu tespit edildi. Klasik Kürt Edebiyatı’nda şu ana kadar bilinen ilk ve en eski simatiyye (simetname) kitabı olan “Fî Beyanî’l Et’îme we Mezaqîh” (Beyana Xwarinan û Zewqên Wan-Yemek Tarifleri ve Zevkleri) …