Kürtçe Öğrenme Yöntemi – 1

• V: okunduğu zaman üst dişler alt dudağa değer
• W: Bu ses Türkçede yoktur. okunduğu zaman diş ve dudaklar birbirine değmez. Arapçadaki waw harfi gibidir.

Örnekler:

• Ev: bu
• Ew: o
• Li vir: burada
• Li wir: orada
• Dev: ağız
• Dew: ayran
• Veke: aç
• Weke: gibi

Alıştırma:

• Were derî veke.
• gel kapıyı aç.

• E e: Bu ses Türkçede yoktur. Türkçedeki e’ye yakın bir sestir. Kısa bir sestir.
• Ê ê: Bu ses Türkçede yoktur. Bu ses Türkçede yoktur. E’nin uzatılmış halidir.

Örnekler:

• Mer: bağ küreği
• Mêr: adam
• Zer: sarı
• Zêr: altın
• Şer: kavga
• Şêr: aslan
• Der: yer
• Dêr: kilise

Alıştırma:

• Şêr şer kir:
• Aslan kavga etti.

• Q q: Bu ses Türkçede yoktur. Gırtlaktan gelen kalın bir sestir. Arapçadaki Qaf sesi gibidir.
• K k: Bu ses Türkçede yoktur. Genel olarak Türkçedeki k sesine yakın bir sestir. Okuma ve konuşmada yeni başlayanlar için sorun olduğu için aşağıdaki örneklerle iki ses arasındaki farklılığı ortaya oyduk.

Örnekler:

• Qul: Delik
• Kul: yara, derd
• qalkirin: sözetmek
• kal: yaşlı
• qîrkirin: yoketmek
• kilkirin: sürme çekmek
• qet: hiç
• ket: düştü

Alıştırma:

• Qala kalbûna xwe kir
• Yaşlılığından söz etti.

• İ i: Bu ses Türkçede yoktur. Ancak Türkçedeki ı’dan biraz daha incedir. Î ile I arasında bir sestir.
• Î î: Bu ses Türkçede yoktur. Türkçedeki İ’ye yakın bir sestir. Türkçedeki İ’den biraz daha keskindir.
• Okumada özellikle İ ile Î karıştırılmaktadır. Buna dikkat etmek gerekir.

Örnekler

• Birin: götürmek
• Birîn: yara
• Kirin:yapmak
• Kirîn:satın almak
• Din: diğeri
• Dîn: deli
• Dil: kalp,yürek
• Dîl: esir

Alıştırma:

• Dînê din jî bînin.
• Diğer deliyi de getirin.

• U: Bu ses Türkçede yoktur. Türkçede ö ve u arasında bir sestir. Ancak kısa bir sestir ve ö kadar yuvarlak değildir.
• Û: Bu ses Türkçede yoktur. Türkçedeki u sesine yakındır. U ile Ü arasında bir sestir. U’nun daha keskin halidir.

Örnekler

• Kur: erkek çocuk
• Kûr:derin
• Tu: sen
• Tû: dut
• Gur: kurt
• Dûr: uzak

Alıştırma:

• Tu çima tûyan naxwî?
• niye dut yemiyorsun?

• XW: Bu ses Türkçede yoktur. Kürtçede bu harfe “pevdeng” denir. Uluslararası literatürde buna diftong denir. İki harfin kaynaşmasından bir ses elde etme esasına dayanır.

Örnekler:

• Xwîn: kan
• Xwê: tuz
• Xwendin: okumak
• Xwarin: yemek
• Vexwe: ye

Alıştırma:

• Xwedê, xwarinek xweş bike nisibê te.
• Allah güzel bir yemek sana nasip etsin.

• X x: Bu ses Türkçede yoktur. Aapçadaki خ‎, İngilizcedeki kh sesi gibidir. İnsan boğazını temizlerken, gırtlaktan çıkan hırıltıya benzer. Türkçedeki Ğ’den daha kalın bir sestir.

Örnekler

• Xort: genç
• Xox: şeftali
• Xatir: hatır
• Xanî: ev
• Xebat: çalışma

Alıştırma:

• Xebata wî li ser xwendinê ye.
• çalışması okuma üzerinedir.

Bu  harfleri iyice öğrenmek için internetten kürtçe dersi videolarını izleyebilir ya da az da olsa kürtçe bilen kişilerden bu harflerin nasıl söylendiğini öğrenebilirsiniz. En önemlisi de mutlaka pratik yapın. Öğrendiğiniz kelimeleri günlük yaşamda kullanın. En yakın zamanda kürtçe konuşabilmeniz dileğiyle başarılar.

Mamoste Cemal Şıngar