Navê Gund û Bajaran
Wek tê zanîn dewleta Tirkiyê heta niha navên gelek bajar, bajarok (şaroçke-qeza) û gundên Kurdistanê guhertine û navên tirkî li wan kiriye. Ne bi tenê navên bajar, bajarok û gundan,
Agirî (ağrı)
Navend: 252.309
Parêzgeh (wîlayet): 528.744
Heft bajarokên Agiriyê hene:
Kurdî TirkÎ
Bazîd D.Bayazit
GiyadÎn Diyadîn
Pakrewan- Zêdkan Eleşgirt
Hamûr Hamur
Panos Patnos
———- Taşlıçay
Tutax Tutak
Amed (Diyarbakır)
Kurdî TirkÎ
Bêstmal Bismil
Çermûg Çermik
Çinar Çınar
Çingûş Çüngüş
Gelê Eğil
Erxenî Ergani
Hêne Hani
Hezro Hazro
Karaz Kocaköy
Licê Lice
Pasûr Kulp
Pîran Dicle
Farqîn Silvan
…….. Bağlar
Erdexan (Ardahan)
Navend: 44.794
Parêzgeh: 133.756
Erdexan pênc bajarokên wê hene:
Kurdî TirkÎ
Dama Dama
Golê Göle
Xanaq Hanak
Posof Posof
Zûrzûna Çıldır
Êlih (Batman)
Navend: 305.475
Parêzgeh: 446.719
Pênc bajarokên wê hene:
Kurdî Tirkî
Kercews Gercüş
Heskîf Hasankeyf
Qunîn Beşiri
Hazo Kozluk
Qabilcews Sason
Belîs (Bitlis)
Navend: 220.402
Parêzgeh: 388.678
Şeş bajarokên Belîsê hene:
Kurdî Tirkî
Elcews Adilcevaz
Nurşîn Güroymak
Hîzan Hizan
Motkî Mutkî
Tûxtewan Tatvan
Xelat Ahlat
Culemerg (Hakkari)
Navend: 140.398
Parêzgeh: 235.841
Sê bajarokên Culemergê hene:
Kurdî Tirkî
Çelê Çukurca
Şemzînan Şemdinli
Gever Yüksekova
Çewlik (Bingöl)
Navend: 124.311
Parêzgeh: 255.395
Heft bajarokên Çewlikê hene:
Kurdî Tirkî
Darahênê Genç
KanÎreş Karlıova
Gêxî Kiği
Bongilan Solhan
Conek Yayladere
Cêrme Yedisu
Hosnek Adaklı
Dîlok (Gazi Antep)
Navend: 1.018.700
Parêzgeh: 1.293.849
Neh bajarokên Dîlokê hene:
Kurdî Tirkî
Ereban Araban 31,819
Êslahiye İslahiye 79,011
Qerqamiş Karkamış 13,774
Bêlqis Nizip 115.043
Qurêder Nurdağı 38.472
Tilbeser Özgüzeli 24.409
Şahînbeg Şahinbey 51,186
Şehîd Kamîl Şehidkamil 41,187
Cîngîfe Yavuzeli 24,409
Dêrsim (Tunceli)
Navend: 54.476
Parêzgeh: 93.584
Heft bajarokên Dêrsimê hene:
Kurdî Tirkî
Çemişgezek Çemîşgezek
Hozat Xozat
Mazgirt Mazgêrd
Nazmiye Qisle
Ovacık Facîxe
Pertek Pêrtag /Pêrtage
Pülümür Pilemûriye
Mazra (Xarpêt- Elazığ)
Navend: 366.839
Parêzgeh: 572.933
Neh bajarokên Mazrayê hene.
Kurdî Tirkî
Ağın Paxnîk
Alacakaya Xulaman
Arıncak Qerebegan
Baskil Basqîl
Karakoçan Dep
Keban Keban
Kovancılar Qovancîyan
Mehden Maden
Palu Palo
Silivre Hezarê
Erzan (Erzurum)
Navend: 565.516
Parêzgeh: 942.340
18 bajarokên Erzanê hene: Li parêzgeha Erzanê kurd, tirk û gelên din hene.
Li navenda bajêr û hinek bajarokan kurd û li hinekan jî tirk û gelên din dijîn.
Bajar ji aliyê demografiyê ve tevlihev e.
Kurdî Tirkî
Aşkale Aşqele
Çat Oxlê
Çobandere Köprüköy
Hınıs Xinûs
Horasan Pasîna Jêrî
İlıca Germik
İspir Îspîr
Horasan Xoresan
Karaçoban Qaracoban
Karayazı Gogsî
Narman Narman
Oltû Oltî
Pasinler Pasîn
Pazaryolu Pazaryolu
Şenkaya Qosor
Tekman Tekman
Tortum Tortum
Uzundere Azord
Olur Olur
Ezîrgan (Erzincan)
Navend: 171.621
Parêzgeh: 315.806
Heft bajarokên Ezîrganê hene:
İlice Îlîe
Çayırlı Mose
Kemah Kemah
Kemaliye Exîn
Otlukbelî Qerequlax
Refahiye Refahiye
Tercan Derxene
Ixdir (Iğdir)
Navend: 98.66
Parêzgeh: 168.593
Sê bajarokên wê hene:
Eralix Aralık
Qereqoyînlî Karakoyunlu
Xwelîn Tuzluca
Kilîs (Kilis)
Navend:74.985
Parêzgeh: 114.724
Sê bajerokên Kilîsê hene:
Elîbelî Elbeyli
Ispanax Polateli
Musabegî Musabeyli
Melediye (Malatya)
Navend: 499.713
Parêzgeh: 853.658
Sêzdeh bajarokên Melediyeyê hene:
Erepkîr / Erebgir
Ağın / Axên
Hekimhan / Hekîmxan
Arguvan / Erxevan
Darende / Arende
Akçadağ / Arga
Yeşilyurt / Çirmik
Pötürge / Şîro
Doğanşehîr / Wêranşar
Batalgazi Betelxazî
Mereş (Maraş)
Navend:543.948
Parêzgeh: 1.008.069
Neh bajarokên Mereşê hene:
Mêrdîn (Mardin)
Navend:391.249
Parêzgeh: 705.098
Neh bajarokên Mêrdînê hene:
Mûş (Muş)
Navend:159.503
Parêzgeh: 453.654
Pênc bajarokên wê hene:
Qers (Kars)
Navend: 144.321
Parêzgeh: 327.056
Heft bajarokên Qersê hene:
Riha (Urfa)
Navend: 839.817
Parêzgeh: 1.436.956
Deh bajarokên Rihayê hene.
Semsûr (Adıyaman)
Navend:338.939
Parêzgeh: 623.811
Heşt bajarokên Semsûrê hene:
Sêrt (Siirt)
Navend:154.730
Parêzgeh:264.778
Şeş bajarokên Sêrtê hene:
Sêwas (Sivas)
Navend: 419.897
Parêzgeh: 752.828
15 bajarokên bajarê Sêwasê hene.Sêwas li rojavayê Kurdistanê di navbera Kurdistan û Tirkiyê bajarekî sînor e. Li gor nexşeyên berê Sêwas li ser Kurdistanê ye. Lê kurd û ermenî di nav hev de bûne. Bajarekî kurd û ermeniyan bûye. Niha ermenî nemane. Li gelek gund, bajarok û navçeyên Sêwasê îro jî kurd hene, lê piraniya wan asîmîle bûne. Yên ku bi kurdî dizanin gelek kêm in.
Şirnex (Şırnak)
Navend:48.002
Parêzgeh: 184.178
Şeş bajarokên wê hene:
Wan (Van)
Navend: 446.976
Parêzgeh: 877.524
Yazdeh bajarokên Wanê hene:
Nivîskar: Amed Tîgrîs
—————–
Navê Gund û bajaran – I
Amadekar: Nûhat Akdag
AGIRî / AĞRI
Panos / Patnos / Patnos
Diyadin / Giyadîn
Hamur / Xemûr
Tutak / Tutax
Eleşkirt / Zêdkan
Taşlıçay / Avkevir
Doğubeyazıt / Bazîd
AMED (AMÎDA – DIYARBEKIR) DİYARBAKIR
Bismil / Bismil
Çermik / Çermûg (Çêrmûg)
Çınar / Çinar
Çüngüş / Şankuş
Dicle / Pîran
Eğil / Gêl
Ergani / Erxenî
Hani / Hêne (Hêni)
Hazro / Hezro
Kocaköy / Karaz
Kulp / Pasûr
Lice / Licê
Silvan / Farqîn (Silîva)
BEDLÎS / BİTLİS
Hizan / Xîzan
Mutki / Matkî
Tatvan / Tûx
Ahlat / Xêlat
Adilcevaz / Elcewaz
COLEMERG / HAKKARİ
Şemdinli / Şemzînan
Çukurca / Çelê
Uludere / Qilaban
Yüksekova / Gever
Esendere / Bajêrgan
ÇEWLÎG / BİNGÖL
Adaklı / Azarpêrt
Genç / Dara Hênê / Dara Hênî
Kığı / Gêxî
Karlıova / Kanîreş
Solhan / Bongilan – Bongilane
Yayladere / Xorxol
Yedisu / Çêrme
DÊRSIM / TUNCELİ
Çemişgezek / Çemişgezek
Hozat / Xozat
Mazgirt / Mazgêrd
Nazimiye / Qisle
Ovacık / Pulur
Pertek / Pêrtag /Pêrtage / Pilemûriye / Pülümür
DÎLOK / ANTEP
Kilis / Kîlîs
Nizip / Belkîs
Oğuzelî / Tîlbîşar
Islahiye / Îslahiye
Yavuzelî / Çînçîn
Araban / Ereban
ERZEROM / ERZURUM
Karayazı / Gogsî
Hınıs / Xinûs
Tekman / Tatos
Çat / Çad
Aşkale / Aşkeleh
Pasinler / Hesenkeleh
Horasan / Xoresan
Narman / Îd
Tortum / Tortûm
İspir / Îspîr
Oltu / Oltî
Şenkaya / Olîlî
Olur / Olûr
Erdexan / Ardahan
Dama Dama
Golan Göle
Xenêk Hanak
Posof Posof
Zûrzûnan Çıldır
ERZÎNGAN / ERZÎNCAN
Tercan / Tercan
Çayırlı / Mansî
Refahiye / Gêrcanis
Kemah / Kemah
İliç / Îlîç
Kemaliye / Egîn
ÊLÎH / BATMAN
Beşiri / Qûbîn
Gercüş / Gercews
Hasankeyf / Êskîf
Kozluk / Hezo
Sason / Qabilcewz
GUMGUM / MARAŞ
Pazarcık / Pazarcix
Andirin / Andirîn
Göksun / Goksun
Afşin / Avşîn
Elbistan / Elbîstan
Turkoğlu / Kurdoxolî
Îdir / Iğdır
Tuzluca / Tozan
Aralık / Başan
Karakoyunlu / Qereqoyinlî
MELETÎ / MALATYA
Arapkir / Erebgir
Ağın / Axên
Hekimhan / Hekîmxan
Arguvan / Erxevan
Darende / Arende
Akçadağ / Argan
Yeşilyurt / Çirmik
Pötürge / Şîro
Doğanşehîr / Wêranşar
MÊRDÎN / MARDİN
İdil / Hezex
Nusaybin / Nisêbîn
Midyat / Midyad
Gerçüş/ Gercews
Ömerli / Mehsert
Savur / Stewr
Mazıdağı / Şemrex
Derik / Dêrika
Çiyayê Mazî /Kızıltepe
Koser / Qoser
MÛŞ / MUŞ
Varto / Gimgim
Malazgirt / Milazgir
Bulanık / Kop
SEMSÛR / ADIYAMAN /
Gerger / Alduş
Çelikhan / Çîlikan
Kahla / Kalik
Gölbaşı / Serê
Golan Besni / Bêhiştî
Somsat / Şemîzînan
SÊRT / SİİRT
Aydinlar / Tillo
Baykan / Hawêl
Eruh / Dih
Garzan / Zok
Kurtalan / Misirc
Pervari / Berwarî
Xezxêr / Şirvan
Xizxêr – Kufra
SÊWAZ / SÎVAS
Koyulhisar / Koyûlhîsar
Suşehri / Sûşehrî
Zara / Koçgirî
İmranlı / Kamîlava
Hafik / Hafîk
Yıldızeli / Yildizelî
Şarkişla / Şarkişla
Gemerek / Gemerek
Kangal / Kangal
Gürün / Gurun
Divriği / Dîvrîxî
ŞIRNEX / ŞIRNAK
Kumçatı / Dêrgûl
Beytuşşebab / Bêşebab
Idil/ Hezex
Güçlükonak / Basan
Silopi / Girgê Amo
Cizre / Cîzra Botan
QERS / KARS
Kağızman / Qaqizman
Sarıkamış / Qamuşan
Digor / Têkor (Dugor)
Selim / Selîm
Susuz / Cilawûz
Arpaçay / Zarûşad
RIHA / URFA
Ceylanpınar / Serê Kanî
Viranşehir / Wêranşar
Akçokale / Kahniya Xezalan
Suruç / Pirsus
Birecik / Bêrecûk
Halfetî / Xelfetî
Bozova / Heweng
Hilvan / Curnê Reş
Siverek / Girê Sor
XARPÊT / ELAZIĞ
Ağın / Axin
Alacakaya / Xulaman
Arıcak / Mîyaran
Baskil / Baskîl
Karakoçan / Dep – Depe
Keban / Keban
Kovancılar / Qovancîyan
Maden / Maden
Palu / Pali
Sivrice / Sîvrîce
WAN / VAN /
Çatak / Şax
Gevaş / Westan
Gürpınar / Payîzava
Başkale / Elbak
Özalp / Qelqeliya
Muradiye / Bêgir
Erciş / Erdîş
Edremit / Artemêtan
Orta Anadolu’da Kürt Yerleşim birimleri
Iro li Anatoliyan Navîn:
Li Enqere-Ankara( Haymana, Polatlı, Bala, Koçhisar´a),
Li Qonye-Konya (Kulu, Cihanbeyli, Yunak),
Kirşehir (Kaman, Çiçekdaxi),
Aksaray, Yozgat (Yerköy),
Çorum, Sivas û li Tokat e nezîkî milyonek Kurd heye. Li Enqerê 102, li Konyê 75, li Kırşehirê 52, li Aksarayê 39, li dorbera sinorên Yozgat-Tokat-Amasyê 41, li Kayseriyê 23 û nezîkî 300 gundên Kurda hene Qonyê-Konya Cihanbeyli Beşkardeş Beyliova Bulduk(Gunde Bulduq) Çimen Çölköy Damlakuyu Beşkavak(Büyük) Beşkavak(Küçük) Gölyazı(Xalikan) Günyüzü(Cudkan) Kandil Kelhasan Kırıkışla(Molıka) Kutukkuşağı(Kutiga) Kuşca(Hacilaro) Sağlık Yapalı(Qemera) Yeniceoba(İncove) Zaferiye(Kayışoğlu) Kulu Acıkuyu(Birtalik) Altılar Arsinci(Germik) Beşkardeş(Torına) Burnagil Bozan Celep Çöpler(Copli) Dipdede Gökler Hisar Karacadağ(Xalikan) Karacadere Kirkpınar Şerefli Yazıcıçayır(Mehina) Yeşilyurt(Celikan) Tavşançalı(Omaro) Zincirlikuyu(Gordoğlu) Sarayönü Boyalı Kadıoğlu Sarıkaya Yunak Beşışıklı Çayırbaşı Hatırlı(Gunde xofe) Hacıfakılı(Kamaran) Hacıomeroğlu(Hacımaran) Imamoğlu(Bodan) Karayayla Kurtuşağı(Kurdan) Koçyazı(Civikan) Meselij Odabaşı(Halisinan) Ortakışla Özyayla Saray(Golan ga) Sinanlı Sülüklü(Galikan) Çeltik Kaşören(Rengan) Adakasim(Sorikan) Büyükhasan Isakuşağı(Sagan) Küçükhasan Enqerê -Ankara Haymana Balcıhisar Burumsuz Bostanyüklü Cihanşah Dikkulak Hacımusa Inler Kerpiç Kırpolu Sazbağları Sebilibağlar Sindiran Tepeköy Yenice Yenicik Yurtbeyli Bala Aşağıhacıbekir Aşağıören Aydogan Bektaşlı Büyükbıyık Büyükcamili Çiğdemli Derekışla Eğribasan Erginköy Kesikköprü Küçükbıyık Küçükcamili Tatarhöyük Tepeköy Sugüzel Yukarıhacıbekir Kırşehir Çiçekdağı Çiçekdağı(Çiçek) Acıköy(Sorik) Alahacıli(Galikan) Bahçepınar(Torin) Baraklı Çanakpınar(Ramiko) Dohankaş(Kungus) Konurkale(Konir) Mahmutlu(Qişle) Pohrek(Gedar) Şahinoğlu Yalnızağaç(Zekera) Boztepe Çamalak Çevirme Çiğdeli Çimenli Harmanaltı(Sayiplı) Hüseyinli Kulhüyük Öksüzkale(Haladin) Üçkuyu Uzunpınar Akçakent Avanoğlu Navend Gollu Körpınar(Kaniya kurik) Seyrekköy(Hurmik) Taburoğlu Taşınburnu (Mala bene) Yeşiloba (Guri) Kaman Ağapınar Çadırlıhacıbayram Çadırlıkörmehmet Hirfanlar KekilliAli MollaOsmanlar