Arşîva Nîşaneyê: türkçe

Mart, 2024

  • 2 Mart

    Ana dil, ana dili ve bendeji

    Günün anlam ve önemini anlatmadan önce uzunca bir itirazımı belirteceğim. Siyasal ve sosyal alanda yeterli araştırma yapmadan çağdaş bilimsel tartışmaları ve görüşlere bakmadan bazı kavramları kullanmak bizi hataya düşürebiliyor. Toplumsal iletişim düzeyimizin, yazılı kültürü tam hazmedemeden, matbaa dönemini tam oturtamadan televizyon toplumuna sıçramanın getirdiği sorunlarla zarara uğradığını düşünüyorum. Okumadan; dinleyen, …

Şubat, 2024

  • 5 Şubat

    Dil Ölümü – Kültürel Erozyon

    “Benim kültürümün ve dilimin yaşayamaya hakkı vardır ve hiç kimsenin bunu görmezden gelmeye yetkisi yoktur. Benim dilimin insan tarafından artık konuşulmayacağını düşündüğümde; kendi ölümümü düşünmekten bile daha derin olan soğuk bir ürpertiyle baştan aşağıya sarsılırım, çünkü bu benim soyumun toplu ölümü demektir” (İskoç yazar James Kelman’ın 1994 senesinde bir ödül …

Ekim, 2023

  • 27 Ekim

    Türkçenin Yerel Bir Varyasyonu Olarak Kürtçe Türkçe İki Dillilerin Türkçesi: Bazı Temel Fonolojik Özelliklerin Analizi

    Türkiye'de büyük bir Kürtçe-Türkçe iki dilli topluluk vardır. İkinci dil edinimi sürecinde Kürtçe konuşurları ikinci dil (D2) olan Türkçe bilgilerindeki boşlukları doldurmak için birinci dilin (D1) olan Kürtçenin dil bilgisel, leksikal ve pragmatik özelliklerini kullanırlar. Kürtçe-Türkçe İki Dillilerin Türkçesi adı ile adlandırabileceğimiz Türkçenin yerel (indigenious) varyasyonu Kürtçenin etkisiyle ve aynı iki dilli toplumun ara dil süreçleriyle fosilleşmiş yeni bir varyasyondur. Bu çalışma, Kürtçe-Türkçe iki dilliler arasında konuşulan Kürtçenin (D1) Türkçeye (D2) fonolojik müdahalelerini ve Kürtçe Türkçe iki dillilerin ara dil süreçlerinin benzer olmasından kaynaklanan ortak dilsel kullanımlarını incelemektedir. Giriş bölümünde genel bir literatür taraması yapılmıştır. Daha sonra Kürtçe Türkçe iki dillilerin tasnifi yapılmıştır. Temel bir yerel varyasyon tanımından sonra, makale ikinci dil edinimi (İDE) teorilerini tartışmaktadır. Ardından aktarım, ara dil, fosilleşme gibi yerel varyasyonlarının temel süreçleri ele alınmıştır. Ardından Kürtçe Türkçe iki dillilerin Türkçesinin bazı temel fonolojik özellikleri ele alınmıştır. Son olarak, bahsi geçen Türkçe varyasyonunun Türkçenin yerel bir varyasyonu olarak kabul edilip edilmeyeceği değerlendirilmiştir.

  • 14 Ekim

    Yüzyıllık muhasebe: Türkiye Cumhuriyeti’nin Kürtçe politikaları

    İmparatorluk bakiyesi üzerine inşa edilen Kemalist Cumhuriyet’in yeni “ulus” yaratma fikri ve hedefi, Türkçe dışındaki dillerin yok edilmesi ya da kamusal alanda görünür olmaması anlamına geliyordu. İMPARATORLUĞUN ÇÖKÜŞÜNDEN DEMOKRAT PARTİ İKTİDARINA (1918-1950) İmparatorluk bakiyesi üzerine bir ulus-devlet olarak kurulan Türkiye Cumhuriyeti, kuruluşundan kısa bir süre sonra imparatorluğun çok-etnili, çok-dinli, çok-mezhepli, …

Mayıs, 2023

  • 9 Mayıs

    ALTI DİLDE ŞİİR YAZAN BİR TARİHÇİ ŞAİR: ŞÜKRÎ-İ KÜRDİSTANÎ

    Geçmişte bir yazımda şöyle demiştim: “Birçok ülkeyi ve halkı bünyesinde barındıran Osmanlı İmparatorluğunda 900 dolayında divan şairi gelmiş geçmiş. Antoloji ve ansiklopedi niteliğindeki 30 dolayında eserde adıgeçen yüzlerce divan şairinden ancak küçük bir bölümü kendi ülke sınırlarını aşıp, başka halklar arasında yaygınlaşabilmiş ve bugünlere ulaşabilmişler.   Bu kategoriye girip divan …

Ocak, 2023

  • 18 Ocak

    Nûbihar Derneği: KÜRTÇE SEÇMELİ DERSLERİ MUTLAKA TERCİH EDELİM

    Nûbihar Derneği Kürtçe seçmeli ders hakkında bir duyuru yayınladı. Derneğin duyurusu olduğu gibi yayınlıyoruz: Orta kademedeki okullarda ders seçimi her yıl öğrencilere tanınan resmi bir haktır. 5-6-7-8. sınıfların seçmeli dersleri içerisinde Kürtçe’nin Kurmancca ve Zazaca lehçeleri de bulunmaktadır. Her yıl bir sonraki eğitim ve öğretim yılında alınacak seçmeli ders hakkından …

Mayıs, 2021

  • 29 Mayıs

    Nûbihar dergisinin 155. sayısı çıktı!

    Derginin bu son sayısında çok sayıda araştırma, öykü, şiir ve şiir çevirileri var. Rohat Alakom Said Paşa’nın oğlu meşhur Şerif Paşa’yı yazmış. Osmanlının İsveç Büyükelçisi Şerif Paşa 1899’da bir çok katılımcıyla birlikte İsveç’te askeri bir manevraya katılır. İsveç kralı Oscar II burada Şerif Paşa’ya çok fazla ilgi gösterir. M. Zana …

Mart, 2021

  • 2 Mart

    TÜRKÇE

    Türkçe köken olarak Orta Asya’da Altay Dil Ailesi kökenli ve yapı olarak sondan eklemli bir dildir. Tarihçesini konuyu anlamak bakımından önemsemek gerekir. Çünkü bu gün konuşulan Türkiye Türkçesi yapı ve gramer olarak oldukça melez bir dile dönüşmüştür. İsveçli dil bilimci Lars Johanson’a göre; “Ana Türkçe varsayımsal bir ‘yeniden oluşturulmuş’ dildir. …

Şubat, 2021

  • 27 Şubat

    URARTUCA ÖLÜ BIR DİL DEĞİLDİR, KÜRTÇEDE YAŞIYOR

    KÜRTLER İLE KAFKAS HALKLARI YAKINLIĞI URARTUCA ÖLÜ BİR DİL DEĞİLDİR, KÜRTÇE İÇERİSİNDE YAŞIYOR Bazen, farklı araştırmacıların Urartular hakkında yayınladıkları kitap veya makalelere baktığımda, Kürtlerin devasa tarihinden bir bölümü dile getirdikleri için onlara karşı saygı duyuyorum. Ama diğer bir yandan, Urartu dilini o coğrafyada bulunan Kürtçe ile karşılaştırmak yerine daha uzak …

Mart, 2020

Ridwan Xelîl tarafından geliştirilmektedir.
ÇandName TR © Copyright 2024. Yazarlar yazılarından, okurlar okuduklarından sorumludur.