2019’da en çok satan Kürtçe kitaplar

Kürtçe kitap yayınlayan yayınevleri 2019 yılında en çok satan Kürtçe kitapların listesini paylaştı.

Avesta Yayınları, Hiva Yayınları, Aryen Yayınları, Wardoz Yayınları, Nûbihar Yayınları ve Lîs Yayınları, 2019 yılında en çok satan Kürtçe kitaplarını açıklarken, yayınevi editörleri de Türkiye’de Kürtçe yayıncılık hakkında açıklamalarda bulundular.

Duvar’dan Ferhat Yaşar’ın haberine göre, Avesta Yayınları’nın kurucusu ve editörü Abdullah Keskin, “2007’den 2015’e kadar hem bizim için hem diğer Kürt yayıncılığı için çok verimli geçti. Her alanda belirli bir gelişme kaydediyordu. 2015 şehir çatışmalardan sonra tam baş aşağı gitmeye başladı” dedi. Keskin sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bölgede birçok kitabevi kapandı. Gözaltına alınanlar ve tutuklananlar oldu. Bir süre sonra kitaplar teşhir edildi ve suç unsuru yapıldı. 10 binlerce insan işlerinden oldu. Evinde bir kitap bulunduğu için yasak olmamasına rağmen soruşturmalar açıldı. Gözaltına alınanlar oldu ve yasaklamalar başladı. Son iki yılda 14 kitabımız yasaklandı. Yasaklanan kitaplar siyasi değildi. Çoğu doktora teziydi. Çaldıran Savaşı ve inançlarla ilgiliydi. Türkiye’ye ilişkin olmayan Osmanlı dönemi için yapılan araştırmalardı. 2019 yılında biriken enkazın ardından işlerimiz toparlanmaya başladı. Ekonomik kriz geldi ama buna rağmen 2014-2015’ler kadar olmasa bile kırktan fazla kitap yayımladık. Son 2016 ile 2018 arası enkazı sonrasında biraz toparladık ve yeni bir başlangıç yapmak için daha hazır hale geldik. 2020 bütün ekonomik, siyasi ve krizlere rağmen 2019’dan aldığımız güçle daha iyi geçeceğini düşünüyorum. Umarım bu sene yasaklamalar, soruşturmalar mahkemelerle uğraşmak yerine kendi işimize yoğunlaşırız.”

Avesta Yayınları’na ait 2019 yılında en çok satan Kürtçe kitaplar şöyle:

“Folklor û Edebiyata Gelêrî”, Necat Keskin

“Çemê Baranê”, Berken Bereh

“Êvara Perwaneyê”, Bextiyar Elî

“Belkî îşev binive”, Murat Bayram

“Folklor û Nasnameya Kurdî ya Neteweyî, Ramazan Pertev

“Rû û Kûr”, Alî Duran Topuz

“Tebîniyek”, Înan Eroglu

“Nara”, Mehmet Dicle

“Were Dotmam”, Celadet Alî Bedirxan

“Şopajo”, Sedar Yurttaş

Hiva Yayınları

Hiva Yayınları editörü Ülkü Bingöl, şunları söyledi:

“Çocuklar dil ve edebiyatın temelidir… Dil ve edebiyat alanında ilerlemek için hayatın her alanında çocuklarla Kürtçe konuşmalıyız. Kürtçe her alanda çocuklarımızı kazadan ve beladan uzak tutacaktır. Bu yüzden çocuklarımızın kendi dilleriyle Kürtçe konuşmaları, yazmalarını ve okumaları için çaba sarf ediyoruz.”

Hiva Yayınları’na ait en çok satılan Kürtçe çocuk kitapları şöyle:

“Zimanê me”

“Şînmorîka Zînê”

“Welatê Moriyan”

“Xezal û Qertel”

“Kundê Dadger”

“Rodî Şono Parke”

Aryen Yayınları

Aryen Yayınları Genel Yayın Yönetmeni Roj Agir, Kürtçe kitaplara yönelik taleplerin olması gerekenden düşük olduğunu ve bu talep düşüklüğünün ülkedeki siyasi atmosferle doğrudan bağlantısı olduğunun altını çizdi. Agir şöyle konuştu:

“Kürtçe yayıncılığın gelişmesi için okur sayısının artması gerekir. Bu da en başta Kürtçenin eğitim dili olmasıyla mümkün. Ama bu haklı talebin gerçekleşmesi beklenmeden de, en başta Kürt gençleri Kürtçeyi yaşamlarının en doğal parçası haline getirmelidirler. Tüm canlılar gibi Kürtler de kendi dilleriyle yaşamalıdır. Umudumuz da beklentimiz de budur.”

Aryen Yayınları’na ait 2019 yılında en çok satılan Kürtçe kitaplar şöyle:

“Mîrzayê Biçûk”, Antoine de Saint-Exupéry, Çevirmen: Salahaden Bayazedi

“Sînor”, Menaf Osman

“Meşa Jiyanê”, Kerem Bîlen

“Zerdeşt Pêxember”, Ezîz ê Cewo

“Hespê Şeytên”, Kadîr Stêra

Wardoz Yayınları

Wardoz Yayınları’ndan Mem Mukrîyanî, Kürtçe kitapların okunmamasının nedeni olarak, Kürtlerin büyük çoğunluğunun Kürtçe okuma ve yazmayı bilmemesinden kaynaklı olduğunu belirtiyor. Kürt siyasetçilerin kitaplarını Kürtçe basması gerektiğinin altını çizen Mukrîyanî, “Gazeteler ve Televizyonlar Kürtçe kitap reklamlarına fazla yer vermiyor” dedi.

Wardoz Yayınları’na ait 2019 yılında en çok satılan Kürtçe kitaplar şöyle:

“Ferhenga Bişaftinê”, Bahoz Baran

“Qîza Bavê Xwe”, Bahoz Baran

“Rêzimana Kurmancî”, Bahoz Baran

“Destanên Kurdî”, Ordîxanê Celîl-Celîlê Celîl

“Gotinên Pêşîyan”, Ordîxanê Celîl-Celîlê Celîl

“Şampaz”, Sadiq Ûzqan

“Çima Deve Xeyîdî?”, Ordîxanê Celîl-Celîlê Celîl

“Destana Gilgamêşî”, Deham Evdilfetah

“Seta Folklora Kovaran”

“Zargotina Kurdên Sûrîyeyê”, Ordîxanê Celîl-Celîlê Celîl

Nûbihar Yayınları

Nûbihar Yayınları, Kürtçe ve Türkçe yayımladıkları kitaplarla dikkat çekiyor. 2019 yılının bir önceki yıla göre daha iyi geçtiğini söyleyen Nûbihar Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Süleyman Çevik, şunları söyledi:

“Son dört-beş senedir Kürtçe yayın piyasası iyi değil. Çözüm süreci döneminde yükselen bir trend vardı, süreç bitince Kürtçe kitap piyasası için de sıkıntı başladı. Ancak 2019 yılında Kürtçe kitap piyasasında bir kıpırdanma, son bir yılda da hareketlenme ve piyasamız için olumlu bazı işaretler olduğunu söyleyebilirim. 2019 yılında üç ayda bir çıkan Nûbihar dergisinin 146, 147, 148 ve 149. sayılarını yayımladık. Kitap olarak da Kürtçe, Türkçe ve Arapça dillerinde eski-yeni toplamda 39 kitap bastık. Kürtçede 16 adet yeni baskı, 8 adet tekrar baskı; Türkçede 7 adet yeni baskı, 6 adet tekrar baskı, Arapçada ise 2 adet yeni baskı kitap yayımladık. 2020 yılında da çalışmalarımız sürecek. Bir yanda periyodik olarak yayımladığımız Nûbihar ve Nûbihar Akademi dergileri, öte yandan farklı kategorilerde yayınlayacağımız kitaplarımız var…”

Nûbihar Yayınları’na ait 2019 yılında en çok satılan Kürtçe kitaplar şöyle:

“Daweta Noko û Nîskê”, Çetoyê Zêdo

“Du Legleg – Zozan û Gernas”, Çetoyê Zêdo

“Mem û Zîn (Kürtçe-Türkçe)”, Ehmedê Xanî-Şamil Eskerov

“Dîwan (Kürtçe-Türkçe)”, Melayê Cizîrî-Osman Tunç

“Dengbêj Şakiro”, Ömer Güneş-İbrahim Şahin

“Ez Kurdî Hîn Dibim”, Abdullah İncekan

“101 Gotinên Pêşiyan 101 Çîrok”, Mehmet Öncü

“Çîn û Maçîn”, Paşa Amedi

“Mewlûd”, Melayê Bateyî

“Dengbêj Reso”, Ömer Güneş-İbrahim Şahin

Lîs Yayınları

Lîs Yayınları sahibi şair Lal Laleş, yayınevinin 15’inci yılı nedeniyle hem iç muhasebe hem bundan sonraki yıllarda nasıl bir yayın politikası ve ne gibi kitapları gündeme alacağına dair derli toplu bir çalışma yapıldığını belirtti. Laleş, şunları söyledi:

“Esas itibariyle 2019 yılı bizim için verimli geçti. Fakat gerek ekonomik kriz, gerek kağıt fiyatları meseleleri nedeniyle yayıncılık sektörünün yaşadığı zorluklardan Kürtçe yayıncılık yapan bir yayınevi olarak ziyadesiyle etkilendik. Tabii tanıtım eksikliği, Kürtçe kitapların yayımlanmasından sonra yapılan tanıtımı için gerekli mecraların olmaması, Kürtçe kitapların sergilendiği bağımsız kitap evlerinin azlığı, nedeniyle doğal olarak bizim gibi yayınevlerinin bir takım zorluklar yaşanmasına neden oluyor. Özellikle dağıtım, tanıtım ve kitapların yaygınlaşması okurla buluşmasını olanaklı kılacak imkânların ve araçların eksik olması nedeniyle istediğimiz oranda kitaplarımız yaygınlaşmıyor. Kürtçe edebi mirasın tekrar revize edilip okurla buluşturulması için bilgilerimizin daha sakin ve editöryel açıdan daha nitelikli bir şekilde okura sunmaya gayret edeceğiz. Fakat bizim için daha önemli olan şey artık okurla yazarları buluşturabileceğimiz Wejegeh Amed (Diyarbakır Edebiyat Evi) olanaklarından Lîs Yayınları olarak yararlanma imkânına sahip olmak. Burada hem kitaplarımızı sergileyebileceğiz hem okurla yazar buluşmalarını gerçekleştireceğiz. Bu sadece Lîs Yayınları için değil, diğer yayınevleri için de önemli bir gelişme ve orada esas cümlemizi kurmaya gayret edeceğiz.”

Çok satanlar listesini prensip olarak reddettiklerini ifade eden Laleş, “Çok satanı belirleyen kapitalist sisteme açıktan karşı çıktığımız için yeni çıkan kitaplarımızın listesini hazırladık. Aslında olması gereken çok okunması gereken kitaplar olmasıdır” dedi.

Lîs Yayınları’nın yeni çıkan kitapları şöyle:

“Pirtûka Tenêtîyê”, Bawer Rûken

“Bajarê Xewle”, Slêman Zeybek

“Şivanê Kurmanca”, Ereb Şemo

“Hawarî”, Hecîyê Cindî

“Hemû Berhem”, Ehmedê Xanî

“Ev rê Naçe Bihuştê”, Yildiz Çakar

“Xoşxwan”, Cegerxwîn

“Dilname”, Newaf Mîro

“Ya Ba Ye Ya Baran e”, Eyşana Beravî

“Şer di Çîyayan de”, Elîyê Evdilrehman

kulturservisi.com