Nasıl Kürtçe Okuyabilirim -8-

8/10.KÜRTÇEDE ” Q-q ” HAFİNİN OKUNUŞU

merheba
biyanîbaş.
rojbaş
şevbaş
demxêr 🙂

Yazdıklarım çoğunuza basit gelebilir. Ama inanın “gelê Kurd” okumakta, yazmakta zorlandığı qadar konuşmakta zorlanmıyor.

Hatta yıllarca hiç Kurdî konuşmayan dahi yeri geldi mi bülbül gibi ana dilini konuşabiliyor.

Çünkü özünde var.
Çünkü “dil“inde var nasıl tercüman olmasın ki diller.

Êdî gelê Kurd hışyar olmuş
Êdî jı Kurdî re yar olmuş 🙂

***

Bu defa anlatmaya çalışacağım harf
kalın bir harf
qewîn bir harf.
Deriiiin bir harf.

taaa boğazdan yol alıyor, çıqıyor ve dudaklarımızın arasından beliriyor.
Ve nihayet azad oluyor ve kükrüyor.

Küçükken bu harf böyleydi 🙂 qqqqqqq
Büyüyünce kilo aldı biraz 🙂 QQQQQQQ

Sabırları zorlamayalım.
Hemen bir kaç örnek verelim.

kaz
kazak
kazan
kanser
Kanun
Kırmızı
Kopya

Kelimelerini Kurdîce okusanız anlatmaya çalıştığımız ses kendiliğinden çıkar ortaya 🙂

qaz
qazaq
Qazan
qanser
Qanûn
qirmizî
qopya

Bu harfi istisnasız her Kurd çıkarabilir.
Ama her Türk çıkaramaz.
Niye mi?
Boğaz-ağız meselesi qardaş 🙂

Hatta çoğu Kürd, Tirkî konuşurken veya  bazıları da konuşmaya çalışırken normal ince “k” harfini qalınlaştırır. İşte ortaya çıkan ses bu harfin ta kendisidir: q-Q

Yani q-Q = kalın k

Kısaca bu harf bildiğimiz bir harf loooo. ..
Bu harf özümüzde var lêêêê…

qijik    : karga
qijnik  : kene
qirdik  : palyaço, maskara
qirik    : gırtlak
qalik   : kabuk

qam: boy
qut: kısa
===》qamqut: KISA BOYLU

qaf: kafa
rût: çıplak
===》qafrût: KEL

paq: bacak
dirêj: uzun
===》paqdirêj: UZUN BACAKLI

qirêj
qilêr

qajeqaj
qajewaj
qarewar
qîjemij

Bu aşağıdaki örnekler de Tirkî kelimelerle aynıdır. Sadece baş harfini qalın okuyunuz…

❗diqqat..❗ diqqat..❗
e harfini de Kurdî okuyun lütfen…

Qebûl
Qedayif
Qedeh
Qefes
qehreman
qehwe
qîmet
quwet
hiqûq

Biraz da olsa size faydamız olduysa ne mutlu bana.

Son olarak derlediğim bu kelimeleri de okuyabilirsiniz.

Anlamlarını yazıp yazmama arasında qerarsız qaldım onun için hepsinin değil de tenê zorlanacağınızı düşündüğüm kelimeleri yazdım.

Görüşmek dileğiyle.

leq
beq
deq: nokta, dövme
heq

qad: alan
qat
qet
qot: türkçedeki kot
toq: toka

Qawîş
Qeşa
Qaşo: güya, sözde

Qefilî
teqinî
beriqî
peqî = teqî

qelb
qelp: sahte
qels
qetl
qewm
qewl: anlaşma, söz
qebr

Qenc
Qesd
Qesîs: cimri

qul
qum
qurm: kök, kütük
qure: mağrur, kibirli

M.Emin Zeyni