Astronomî

Sermawêz, 2016

  • 30 Sermawêz

    Stêrk

    Roj stêra herî nêzîk e ji erdê re Stêr (an stêrk) ew e, ku ji hêza xwe wek goyekî ja gazê ronahî dide, di hundirê wê de reaksiyona atomî pêk tê û tîrêj jê peyda dibin. Bi gelemperî di hundirê wê de hîdrogen di bin pestan û zora reaksiyona atomî de dibe hêliyûm. Radeya germahî û ronahiya wan li gor mezinahiya wan e. Roja me jî stêrkek e û …

Cotmeh, 2016

  • 24 Cotmeh

    Dinya di heyama dawîn da zêdetir germ e

    Li gor lêkolîneke ku li DYAyê hat kirin, dinya di heyama dawîn da li gor 120 hezar salên dawîn, zêdetir germ e. Carolyn Snydera ku di Ajansa Parastina Sirûştê ya DYAyê da pispora demsalan e, di lêkolîna xwe ya ku li Zanîngeha Stanfordê kir da daneyên demsalên kurewî yên 2 milyon salî da ber hev. Di lêkolînê da pîvanên karbondîoksît …

Îlon, 2016

  • 2 Îlon

    Ganymede-Ganîmed

    Di sala 1610 de ji hêla Gelîleo Galîle ve hatîye kişfkirin bi 3 dûvikên din yê Saturnêre. Ji van her 4 dûvikan dibêjin “Dûvikên Galîleo” Dûvika herî mezîn din ava 63 dûvikên Saturnê deye. Hetta ji Merkûra reben jî mezintire û di Sîstema Tavê de dûvika herî mezine. Ganîmed bi çapa xweyî 5262 km ve ji Merkûrê bi xwe mezintire …

Tebax, 2016

  • 25 Tebax

    Terraformîng – Erdkirin

    Terraformîng, Erdkirin, Dinyakirin an jî Şikldan… wûn çi navî lê bikin bikin belê li gorî zanyarîyê tiştekî mûmkin e. Yanî tê ser wê wate yê kû wûn erdek miri kû li jîyan nabê bikin cîhekî serast bo jîyan a mirovan. Ev jî ji nişka de çê nabê û divê merc bi merc bi meşe. Bi rastî hîn di jiyan a …

  • 15 Tebax

    Berçîs – Jûpîter

    Berçîs, Jûpîter an jî bi zimanekî din Erendîz navê gersterka herî mezîn ya di Sîstema Tavê de ye. Heger we ji min bi pirsîya bê ka bela navê wê çi be, bê guman min ê bi gotana “Mîro” ji ber kû mezinek bê hawe yi. Navê xwe yî Jûpîterê ji mîtolojîya Yewnan a distîne û ev nav navê xwedayê herî …

  • 9 Tebax

    Tîtan a Gubgube

    Tîtan heyv a herî mezîn a Keywanê ye û jî Merkûr a pepûk mezintir e. Ev dûvik di sala 1655’an de ji hêla asîman nas ên Hollendî Christiann Huygens hatiye kişfandin. Berî Huygens Galileo ji xwe çar dûvikên Jûpîterê, ên bi navê Dûvikên Galileo dihatin nasıkirin kişfandi bû. Ji ber vê Huygens û biraderê xwe teleskobek pêşketî çê kirin û …

Tîrmeh, 2016

  • 30 Tîrmeh

    Kadiz – Milkway

    Navê Galaksîya meyi. bi rasti Tirka ji li gor nav, dizî kirine û ji Kurdî vergirtîn û navê wê kirin samanyolu! Bi Kûrtasî ezê ji wer bahsa çîroka wê bikim. Dibêjin di demekê de hin kes çûbûn dizya kadîna Xweda. deme kû kaya wî kirin kîsa û revîyan,kîsê wan bi qûlbûn û kaya wan rêz bû li ser asîman. Piştre …

  • 19 Tîrmeh

    Behram – Mars (Sorik)

    Ka werîn em bi hevre Behramê nas bikin! Gerstêrka 4.an di nav Sîstema Tavê deye. Navê Behramê yên din Mars e û ji mîtolojîya Yewnanî tê. Ew nav jî yê xwedayê şer e. Gerstêrka Behramê xwedî atmospferek tenîk û nerme. Ji ber vê ye kû di bin têsîra radyasyonê deye. Belê dîsa jî di nav atmospferê de oksicen hate dîtin. …

  • 12 Tîrmeh

    Li Gerdûnê Pêrgaleke ‘Ecêb: Rojgêran

    Dema ku mirovên hişmend li gerdûnê dinêre bivê nevê ders û pendê ji gerdûnê digire. Gotina girîngtirîn di vê derê de “mirovên hişmend e” ji ber vê yekê ev nivîsana ji bo kesên hişmend re têne nivîsandin. Rêkûpêka di gerdûnê de her dem mezinahiya Xwedê derdixe holê. Mirovên hişmend dema ku li ser kozmolojî û erdnîgariyê dixebite dibîne ku li …

Hezîran, 2016

  • 28 Hezîran

    Gelo di wan gerstêrkan de jiyan heye?

    NASA, li derveyî Pergala Rojê gersterkeke nû ku ji gelek aliyan ve dişibe cîhanê dît. Gerstêrka nû ya 600 sala roniyê di dinyayê dûr e, ji aliyê teleskopa nêçîra gerstêrkan Kepler ve hat dîtin. Navê Kepler-22b li gerstêrkê hat kirin. Kepler ku heta roja îro ji 1000’î zêdetir gerstêrkên nû keşf kiriye, ev keşfa nû ji yên din cudatir e. …