ÇandName Li pey şopa bav û kalan…
Ji bo hişyarkirina hisên netewî û bi hêz kirina yekîtîya gel, folklor roleke mezin dilîze. Yek ji bingehên nasîyonalîzma gelan, ya çandeyî, ew folklora wan e, bi taybetî destanên êpîkî, stranên dîrokî. Folklor û mîtologîya, wek nimûnên bîrewarîya gele giştî, bingehekî xurt in ji bo yekîtîya gel, pirsgirêkek, ku giringî, ferz bûna wê îro ji bo gelê me pir mezin …
Tebax, 2021
-
2 Tebax
Li Qirgizîstanê Gundê Çatkulê
Li Gundê Çatkulê, li kêleka Bîşkeka Qirgizîstanê ye. Çatkul gundekî mezin e û piraniya niştecihên gund kurd in. Ew kurdên ku sala 1937-ê ji Ermenistan û Nexçîvanê bi fermana Stalîn hatine sirgunkirin. Hema ew kurd in ku piştî şikestina şerê Şêx Seîd ji Wanê û derdora wê ber bi wî yalî Çemê Erezê ve; ber bi Ermenistanê ve hatibûn sirgunkirin. …
-
1 Tebax
Hinek Yekemînên Kurda
Hinek Yekemînên Kurda Yekem mînaka nivîskî ya wêjeya kurdî ya berî islamê: Yekem helbesta kurdî ya naskirî B.Z. Di sala 330-an de ji hêla Baraboz ve hatiye nivîsandin. • Yekem helbestvanê wêjeya Kurdî ya Klasîk (wextê îslamê) Baba Tahir Hemedanî (Uryan) û Alî Herîrî ye. • Yekem dengbêjê navdar yê kurdan: Evdalê Zeynikê ye(Van – Mûks). • Dengbêja yekem a …
Tîrmeh, 2021
-
29 Tîrmeh
Zivistan û baweriyên kurmancên Xorasanê li bara wê
Berat Qewîendam Cîgeheke taybet a demsala zivistanê li ba kurmancên Xorasanê heye û bawerên li bara vê demsalê li nav xelkê hene. Ez dixwazim li vê nivîsarê hinek ji bawer û urf û edetên kurmancên Xorasanê di heyama demsala zivistanê da pêşkêşî we xwendevanên hêja dikin. Helbet Xorasan devereke mezin û berfireh e û kurdên Xoarsanê jî li zêdetir ji …
-
28 Tîrmeh
Kurdistan di bin hukumê Sêlcûkîyan da (sedsalên XI-XII)
Xwendevanên delal, me berî çendekê ji rêzenivîsa ”Berhemên kurdzanên me” çend beşên ji berhema zanyarî ya bi navê “Kurdistana Nû” ji rûsî wergerandibû kurdî û raberî we kiribû. Vê carê me bona we çend beşên din jî amade kirine. Kerem bikin, bixwînin. Wergera ji rûsî: Têmûrê Xelîl Kurdistan di bin hukumê Sêlcûkîyan da (sedsalên XI-XII) Dewleta Sêlcûkîya, ku …
-
20 Tîrmeh
Peydebûna Navê Kurd
Peydabûna navên gelan Derbarê peydabûna navên gelan de tu rêzikeka rasterast nîne. Pir şert û mercên cuda û têvel ji bo peydabûna van navan hene. Hin caran gel bi navên ku bi xwe li xwe kirine hatine naskirin, lê hin caran jî ew bi navên ku gelên din li wan kirine hatine naskirin. Di vî warî da mînak û nimûne …
-
19 Tîrmeh
Sê Stunên Neteweperweriya Kurdî
Gelek caran bîr û bawerîyên nasîonalîzmê bi şorişa fransî re girê didin. Lê du şêweyên nasîonalîzmê yên sereke hene; nasîonalîzma êtnîkî û nasîonalîzna sivîl. Nasîonalîzma sivîl: ziman, nijad, reng, çand, dîn hesab hilnade; bingeha wê bîr û bawerîyên hevbeş in. Ji bo şorişa Fransîya ew bîr û bawerî: azadî, dêmokratî, wekhevî… bûn. Lê nasîonalîzma êtnîkî ser nirxên netewî tê ava …
-
16 Tîrmeh
Paşnav, cara pêşîn ji aliyê Kurdan ve hatiye bikaranîn
Gelo we dizanî bû vara pêşîn kurdan paşnavê bikaranîne. Kurd beriya sedan salan jî “paşnav”ê bikardianîn. Li gor gellek pirtûk û lêkolînên dîrokî, Kurd li paş navê xwe navê êşîra xwe dianîn. Ji ber vê kevneşopiyê jî lêkolînvanên wek Ala-Firaz îdda dikin ku di dîrokê de cara pêşî paşnavê Kurd bikaranîne. Li gor lêkolînan ku di pirtûka bi navê “Kurd” …
-
11 Tîrmeh
Cilûbergên gelêrî geş dibin
Bazara cilûbergên Kurdî yên gelêrî ku heta çend sal berê ji bilî hin herêman li ber têkçûnê bû, di van salên dawî de ji ber bayê modayî ji nû ve geş bû. Terzî û cilfroşên Amed’ê dibêjin ku wan ji bo domandina vê hêmana çanda gelêrî dest bi vî karî kirine û bi ser ketine. Terzî û cilfroşan her wiha …
Hezîran, 2021
-
16 Hezîran
Keremo: Zimanek dikare bi zarokan bijî
Nivîskarê Kurd Kerem Tekoglu dibêje zimanek dikare bi zarokan bijî, zimanek dikare bi zarokan mezin bibe û dewlemend bibe. Zimanê Kurdî ji aliyê gelê Kurd ve bi hezaran sal e tê bikaranîn. Ew girêdayî famîla Hînd û Ewropî ye. Ew yek ji zimanên Mezopotamya û Rojhilata Navîn e ku xwedî gelek zaravayan e. Weke mînak kurmancî, soranî, goranî û zazakî …