Tag Archives: bihar

Adar, 2024

21 Adar
Dr. Nûredîn Zaza û Çîroka Cejna Newrozê di Nav Kurdên Rojava de

Cejna Newrozê; ev cejn jî wek cejna Nîsanê an nûzanê ye. Eger Nîsan Nûzan be, Newroz nûroj e, anku destpêka rojeke nû, ji saleke nû ye. Ev roja nû, di 21’ê heyva Adarê, destpê dike. Di vê rojê de; gera şev û rojê dibin wek hev û kurdan ji mêj ve gotiye: (21’ê adarê şev û roj hat qirarê). Ji …

26 Sibat
Cemre(Pişko, Koz)

Cemre(Pişko, Koz) her heft rojan serê biharê; Zêdebûna germê tê texmîn kirin ku pêşî li hewa û paşê li av û axê pêk tê. Cemra yekem di 20ê sibatê da dikeve hewayê û her heft rojan carekê dikeve erd û avê. Wateya ferhengî ya “cemre” ku bi eslê xwe erebî ye, koz e, yanî agir e. Bi rastî, ew rewşek …

23 Adar
“Bihar xweş e di gulanê de xew xweş e di paxila yarê de”

Fîze fîza dengê bayê kur e, kûr dike şev û rojê. Bendewariyê qelîşteka birînan mezin dikir, derî çavên lê. Lê giran bûbû dil, devê şûrê vekirî, tahma xwe lê xweş dikir. Xweş dikir ziman, ji zêmarên miriyan. Mirî carinan serê xwe radikir ji goriçeyan: -nivişta ne tişt xwediyê xwe kuşt. Kuştibû bi du gotinan. Gotin êdî nedibû derman. Bexçeyê yaran …

21 Sibat
Despêka Biharê: Cemre/Koz

Cemre/koz/pişko, nîşanekê demsala biharê ye. Beriya biharê hefte bi hefte li pey hev; zêdebûna germahiyê hêdî hêdî bilind dibe. Cemre ewulî dikeve hewayê, paşê avê û dawiyê jî dikeve erdê. Cemre bi Erebkî tê mahneya koza arê. Kevirên ku ji Erefatê li Geliyê Mînayê dixin ser hev jî jê re “cemre” tê gotin. Her sal di 20ê sibata mîladî de …
21 Sibat
Koz/Pişko/ Cemre û Pûka Pîrê

Pişko (Koz. cemre) li welatê me, di nav gel de çîrokeke devkî heye, ev çîroka mîn a raporek hewa ye. Pişko (Cemre) ku bi zanîstî jî nebe, lê çîrokeke ya ceribandî heye, bi vê çîrokê pê bihar tê zanîn. Dema pişko xelasiya zivistanê û hatina biharê ye. Meriv û gelên berê pir feqîr bûn, Jiyan bi xêzanî derbas dibû. Wexta …

14 Rêbendan
Nizanim ewqas roj û meh çawa buhirîn

Bû saleka min li vî welatî … Nizanim ewqas roj û meh çawa buhirîn û ez li pey xwe hiştim yan min ew li pey xwe hiştin lê dizanim ku ji roj û mehên welatê min siviktir û bileztir û hêmintir lê sartir û zuhatir û bêdengtir bûn … Li vî parçeyê axa xwedê ku şeş meh behar û şeş …

24 Hezîran
Di Edebiyata Kurdî ya Klasîk de Bihar û Bihariye

Têgeha biharê bi nêrîneke sethî di çarçoveya sêkoşeya kozmolojî, zeman û mekan de dikare bê pênasekirin. Lewra tevgerên kozmolojîk guherîna zeman bi xwe re tînin, bi guherîna zeman werzên salê derdikevin meydanê û bi guherîna werzên salê jî guherînên siruştî çê dibin. Loma di werzên bihar, havîn, payîz û zivistanê de taybetîyên siruştê ji hev cuda ne. Di van werzan …

29 Nîsan
RÊZGIRTINA JI BO MEHA NÎSANÊ

Di Çanda Kurdî de rêzgirtineke taybet ji bo Meha Nîsanê heye. Îro li gor salnameya Kurdî, Çarê Nîsanê ye. Roja Çarşema pêşî di heftiya pêşî ya Meha Nîsanê de, ji ber ku rojeke netewî ye, pîroziya wê jî pir zêde ye û Kurd rêzmendiyeke mezin ji bo vê mehê didin nîşandan. Ji ber hindê Kurd di vê mehê de van …

23 Adar
Newrozname: Li ser destpêka bihara axîreta Seîdê Kurdî

Li ser salvegera newroza (destpêka bihara axîretê ya) giyanê pak ê Bedîuzzeman Seîdê Kurdî. Çend pêşbînî û keramet hene ku Xweda ji Seyda re îhsan kirine derbarê wefata wî de: 1- Seyda bi îzna Xwedê îşaretî sala wefata xwe dike di şanenava xwe ya helbestî ya “Eddaî/Duakar”ê de: …Ez qebrek hilweşiyayî me ku, kom bûye di navê de Ji Seîd …

4 Cotmeh
RASTIYA PEYVA ”SPAS” Û YA ”BIHAR”Ê

Vê sibehê biraderê me Seyid Mihemed Hezexî ku li Swêdê mamostetiya Zimanê Kurdî dike, pirsek li ser rastiya peyva SPAS û ya BIHARê bo min hinartiye. Îcar min jî xwest ku ez li gor zanîna xwe li vê rûpelê biweşînim, da ciwanên me sûd jê werbigirin. Seyidê me weha nivîsiye: ”…Mamosteyên Artuklu û hin mamosteyên din gotin, ji ber ku …

Page 1 of 212 »