Sed saliya Dr. Nûredîn Zaza

Lê di salên 1958 – 1961î de (dema yekîtiya Sûrî û Misrê), hikim di destê rêjîma “Nasir” ya dîktatûr de ye. Di wan her 3 salan de; rewşa siyasî, ewlekarî, û aborî li Sûriyê kambax dibe. Berdevkê “Nasir” li Sûriyê (Evdihemîd Elserrac) û hêzên parastinê, te’dariyeke xirab li xelkê dikin, û nemaze li Kurdan û helbet li pdks, ku hebûna wê weke xetereke mezin li ser yekbûna dewleta erebî dibînin. Vêce rêjîma “Nasir”, hemû bela û bêtarên xwe yên siyasî û ekonomî dike sukra gelê Kurd de û pdks de. Di çend rojan de, li dora 5000 endamên pdks û serokê wê Dr. Nûredîn Zaza têne girtin. Piştî çendkê, behra mezin ji hevalan têne berdan. Dr. Nûredîn Zaza û 31, heval di hepis û zindanên Helebê û Şamê (Mezê) de girtî dimînin. Girtiyên Kurd gelekî têne lêxistin û îşkence kirin.

Dishilata hepsê hemû rengnên kîn û buxzê dijê girtiyan derdixe. Mehkeme hikmê îdamê dide Dr. Nûredîn Zaza, Osman Sebrî, û Reşîd Hemo. Lê bi saya zanebûn û berxwedana siyasî û qanûnî ya Dr. Nûredîn Zaza û parêzeran. Û herwesa bi hewildana dost û saziyên demokrat û mêdyayê li Sûriyê û Eraqê û Libnanê û Evropayê, hikmê îdamê sivik dibe heta salekê.

Di hepsê de, Dr. Nûredîn Zaza berxwedaneke mezin dike û ji ya xwe nayê xwar. Li ser qehremaniya bêhempa ya Dr. Nûredîn Zaza li ber celadên hov, heval û hogirê wî yê hepsê, helbestvan Emerê Eliyê Ûnis (Emer Xerzan) ev helbesta ha gotiye :

Vane Kurd tev rabûn……dane pey Dal û Nûn

Ser rêya serxwebûn……..bi hevre meşîn

Zind û dil tev qewî………..çav û ser netewî

Destê me bi destê wî…….bi hev re meşîn

Vaye dem bo me hat…….vaye roj jî hilat

Xort û keç bo felat……….bi hev re meşîn

Keç bi çavên dikil……….xort bi dest û bi mil

Tev bi can û bi dil………bi hev re meşîn

Tevde canê xwe dan……zar û kal û ciwan

Cahil û xwendevan……….bi hev re meşîn

Dal û Nûn – Doktor Nûredîn

Du heyiv nebihûrîn piştî sebestberdana Dr. Nûredîn Zaza û hevalan ji hepsê, “Yekîtiya Sûrî û Misrê” bi derbeyeke leşkerî di 28 ê heyiva 9 an de, sala 1961 diherife. Desthilata nû ya Sûriyê biryara lidarxistina hilbijartinên parlamanî di 5 heyiva 12 an sala 1961 de distîne.

Pdks, Dr. Nûredîn Zaza û endamekî dîtir, weke Nûnerên xwe (kandîdat) ji hilbijartinan re bi nav dike. Beriya destpêka prosêsa hilbijartinê bi 2 rojan, hêzên parastinê yê rêjîmê, Dr. Nûredîn digre. Lê bi ser girtina wî re, bandora wî gelek xurte ser encama hilbijartinê, û Kurd ber bi serketineke mezin ve diçûn. Desthilat dibîne ku Dr. Nûredîn Zaza biser dikeve, vêce ew zextê lê dike ku xwe ji nûnertiyê bikşîne. Lê Dr. Nûredîn emrên wan red dike, û li ser nûnertiya xwe dimîne. Tiştek di destê hikûmetê de namîne ji bilî hîle û pîleyan pêve, û sindoqan bi kaxezên sexte dadigre.

Bi wî awa yê qirêj, “hikûmeta şûvînîst” nahêle ku nûnerên Kurdan û nemsaze Dr. Nûredîn Zaza, bigihin parlamento ya Sûrî. Rêjîma Sûrî îde hew bela xwe ji Dr. Nûredîn Zaza diveke. Li Şamê, rewşa jiyana wî xirabe, lê digerin ku careke dîtir bavêjne hepis û zindanê. Fîrma wî ya dermanan “Fîrma Zaza” tê girtin. Di heyiva çile de (heyiva yekê), sala 1962an, derbeyeke leşkerî çêdibe û di encamê de, serokê dewletê “Nazim Elqudsî” ji ser hikim dikeve. Rêjîma leşkerî ya nû, navê Dr. Nûredîn Zaza dike lîsta reş de. Ev hemû ji aliyê dijmin ve. Hinek ji hevalan, yan jî em bibêjin”qaşo heval”, derba xedrê ji paş ve li Nûredîn dixin, û lê diqulibin. Dr. Nûredîn Zaza dikeve neqeba 2 agiran de. Ji pêş ve dijmin, û ji paş ve “qaşo heva”!!