Gelo ji bo jiyandina zazakî hişmendî û bi têra xwe xebat hene? Divê çi bête kirin?
Qedera kurdî, yanî qedera hemî zaravayên kurdî bi rewşa kurdan a siyasî ve girêdayî ye. Eger kurd bibin xwedîyê şiûra neteweyî dê bikaribin bigihên statuyekê, dê rewşa hemî diyalektên kurdî baştir be. Li gorî min, di warê jiyandina kurdî (zazakî û kurmancî) de şert nîne ku îllahîm em bibin xwedî dewlet. Eger em xwedêsendî nebin, em reben û pergende nebin, di van şertên heyî de jî em gelek bi hêsanî dikarin bi zimanê xwe bijîn. Lê şiûra me zeîf e! Tenê bi hisîyatê kurdî xilas nabe. Em bibêjin kesek ji pêncî bav barê de ji kurdbûnê dûr ketibe, di nav miletên din de hatibe pişavtin jî, dîsa dikare xwedanê hisîyata kurdbûnê be. Lê tiştê ji me re divê şiûr e, te dî tirk dibêjin “bilinç”, qesda min ew e. Şiûra neteweyî meriv dixîne nav fealîyetê, helwêsta merivî zelal dike. Eger tirkek li Ewropayê di klûbeka sporê de fûtbolê jî bilîze, bi zimanê xwe dibêje “Milletimi temsil ediyorum, bayrağımı dalgalandıracağım.” Îcar em li xwe binihêrin, dayik û bav nizanin tirkî xeber bidin, keça wan dibêje “Kürtçe anliyem ama konuşamiyem.” Ev çi ye? Meriv çawa îzeh bike, yan jî gelo îzeh dibe?
Hema bibêje zarok êdî bi kirdî xeber nadin. Di çapemenîyê de jî kirdî tune ye, yanî televîzyonek hebûya, ev rewş dê ewqas jî xirab nebûya. Her kes li fîlmên serîyal yên tirkan temaşe dike. Eger ev nifşa me ji navê rabe, kesê ku zazakî xeber bide dê nemîne. Dewleta tirkan ji bo armanca xwe ya polîtîk TRT Kurdî vekiriye, cih dide kurmancî, zazakî û soranî. Lê televîzyonên Kurdistana Başûr cih nadin zazakî. Eger kanalên sereke yên Başûr ku li Bakur jî tên temaşekirin cih bidin zazakî dê gelek baş be. Dîsa, qet nebe li Unîversîteya Duhokê, her wisa li Unîversîteya Zaxoyê dersa zaravayên kurdî bête dayin, di nav de zazakî jî hebe, dê gelek faydeya wê bigihê jiyandina kirdkî. Li Bakur, dem û dezgeyên di destê kurdan de eger bi rastî û ji dil alîkarîya xebatên kurdîya zazakî bikin, dê gelek baş be. Lê nakin, hîç nakin! Te dî kurmancên me dibêjin “Ji mehan ji salan, bûm mêvanê mala xalan!” Eger ew jî ji salan carekê afîşek bi zazakî amade bikin, dê wê jî xelet bikin. Meriv dema li wezyet û şêla me kurdan dinihêre, meriv ji xwe re heyirî dimîne. Welhasil seydayê Xanî bê hemdê xwe gotiye “Ez mame di hikmeta Xwudê da / Kurmanci di dewleta dinê da, Aya bi çi wechî bûne mehrûm /Bil cumle ji bo çi bûne mehkûm.” Xulase, ez jî nizanim. Ez bibêjim Xwedê me çêke.
Ji bo ku te wextê xwe bo me terxan kir û bersiv da pirsên me gelek spas.
Sipasxweş. Qewet be ji we re.
_________
Çavkanî: www.peyamakurd.com
Hevpeyvîneke hêja û giranbuha ye. Siheta we xweş be. Divê ku ev hişmendîya Toşan Lezgînî di nav hemû nivîskar û xwendevanên kurd de belav bibe.
Hevpeyvîneke hêja û giranbuha ye. Siheta we xweş be. Divê ku ev hişmendîya Roşan Lezgînî di nav hemû nivîskar û xwendevanên kurd de belav bibe.