Ev ferhengok ji aliyê Mamoste Zîwer Îlhan ve ji bo nûçegihanan û nûçexwendan re hatiye amadekirin. Bi vê xebatê em hevî dikin ku asta nûçegihanî û fehmkirina nûçeyên kurdî bilinttir bibe. Digel silavan.
Nîşe: Ev ferhengok cara pêşî ji bo şopînerên çandnameyê tê weşandin.
No | KURDÎ | – | TIRKÎ |
1 | Agirbest | is. | Ateşkes. |
2 | Amîral | is. | Amiral. Rütbesi general ile aynı olan deniz subayı. |
3 | Artêş | is. | Ordu. |
4 | Asayîş | is. | Güvenlik, asayiş, emniyet. |
5 | Asayîşa beravê | is. | Sahil güvenliği. |
6 | Asayîşa sînor | is. | Sınır güvenliği. |
7 | Aşitî | is. | Barış. |
8 | Avêtin | f. | Atmak, fırlatmak. |
9 | Balafir | is. | Uçak. |
10 | Balafira bombebaranê | is. | Bombardıman uçağı. |
11 | Balafira cengê | is. | Savaş uçağı. |
12 | Balafirgeh | is. | Havaalanı. |
13 | Balafirşikên | is. | Uçaksavar. |
14 | Barkêşê xebatkaran | is. | Personel taşıyıcı. |
15 | Berdana hişyarî | is. | Uyarı ateşi. |
16 | Bergeha parzemînê | is. | Kıta sahanlığı. |
17 | Berik | is. | Mermi, kurşun. |
18 | Beşgeha leşkeriyê | is. | Askerlik şubesi. |
19 | Bêtêl | is. | Telsiz. |
20 | Bilin bûn | is. | Terfi etmek. |
21 | Binamîral | is. | Tuğamîral. |
22 | Binderya | is. | Denizaltı. |
23 | Binefser | is. | Asteğmen |
24 | Binmîralay | is. | Yarbay. |
25 | Binpaşe | is. | Tuğgeneral |
26 | Binserbaz | is. | Astsubay. |
27 | Birîndar bûn | f. | Yaralanmak. |
28 | Biryargeh | is. | Karargah. |
29 | Bombe | is. | Bomba. |
30 | Bombeya atomê | is. | Atom bombası. |
31 | Bombeya bi saetê | is. | Saatli bomba. |
32 | Bombeya hêsirker | is. | Göz yaşartıcı bomba. |
33 | Bombeya xaran | is. | Misket bombası. |
34 | Bombeya zindî | is. | Canlı bomba. |
35 | Bot | is. | Bot. |
36 | Ceng | is. | Savaş. |
37 | Cerdevan | is. | Korucu. |
38 | Cîgirîng | is. | Stratejik. |
39 | Cileşker | is. | Üniforma. |
40 | Cîpolîtîk | is. | Jeopolitik. |
41 | Civan | is. | İcma, toplanma. |
42 | Çawîş | is. | Çavuş. |
43 | Çek | is. | Silah. |
44 | Çekdar | is. | Silahlı. |
45 | Çekê giran | is. | Ağır silah. |
46 | Çekê şer | is. | Muharebe silahı. |
47 | Çekên bîyolojîk | is. | Biyolojik silahlar. |
48 | Çekên kîmyewî | is. | Kimyasal silahlar. |
49 | Çekên nuklerî | is. | Nükleer silahlar. |
50 | Dadgeha leşkerî | is. | Askerî mahkeme. |
51 | Dagir kirin | f. | İşgal etmek. |
52 | Desteya amade | is. | Hazır manga |
53 | Destûr | is. | İzin. |
54 | Devxwarin | is. | Asker azığı. |
55 | Dibistana cengê bejayî | is. | Kara harp okulu. |
56 | Dibistana cengê deryayî | is. | Deniz harp okulu. |
57 | Dibistana cengê hewayî | is. | Hava harp okulu. |
58 | Dibistana leşkerî | is. | Askerî okul. |
59 | Dijtenq | is. | Antitank. |
60 | Dijteror | is. | Antiterör. |
61 | Dimançe | is. | Tabanca. |
62 | Direfş | is. | Flama. |
63 | Dorpêç | is. | Kuşatma. |
64 | Dûrahî | is. | Menzil. |
65 | Dûrbîn | is. | Dürbün. |
66 | Efser | is. | Teğmen. |
67 | Êrîş | is. | Saldırı. |
68 | Êrîş kirin | f. | Saldırmak. |
69 | Êrîşa hewayî | is. | Hava saldırısı. |
70 | Ferman | is. | Emir, komuta |
71 | Fermandar | is. | Komutan. |
72 | Fermandarê leşkergehê | is. | Garnizyon komutanı. |
73 | Fermandarê lîwayê | is. | Tugay komutanı. |
74 | Fermandarê şaxartêşê | is. | Kolordu komutanı. |
75 | Fermandarî | is. | Komutanlık. |
76 | Fetihandin | f. | Fethetmek. |
77 | Firfirok | is. | İnsansız hava aracı. |
78 | Firoke | is. | Helikopter. |
79 | Fîşek | is. | Mermi, kurşun. |
80 | Fîşekên lek | is. | Plastik mermî. |
81 | Gihînek | is. | Merhale. |
82 | Girtin | f. | Yakalamak. |
83 | Gule | is. | Top mermisi. |
84 | Gurdan | is. | Tabur. |
85 | Gurdana asêgehê | is. | İstihkam taburu. |
86 | Hatin giritn | f. | Yakalanmak. |
87 | Heng | is. | Alay. |
88 | Henga parastinê | is. | Muhafız alayı. |
89 | Hewldana koteka leşkerî | is. | Askeri darbe girişimi |
90 | Hêzên Bejayî | is. | Kara Kuvvetleri. |
91 | Hêzên Deryayî | is. | Deniz Kuvvetleri. |
92 | Hêzên Hewayî | is. | Hava Kuvvetleri. |
93 | Hişyarî | is. | Uyarı. |
94 | Karmendê tenduristiyê | is. | Sıhhiyeci. |
95 | Kêl | is. | Nişan tahtası. |
96 | Keleh | is. | Kale. |
97 | Keleşkof | is. | Kalaşnikof. |
98 | Keştî | is. | Gemi. |
99 | Keştîya cengê | is. | Fırkateyn. |
100 | Koma bandoyê | is. | Bando takımı. |
101 | Komik | is. | Tim. |
102 | Komleşker | is. | Askerî birlik. |
103 | Komleşkera siwarî | is. | Süvarî birliği. |
104 | Komser | is. | Komiser. |
105 | Koteka leşkerî | is. | Askeri darbe. |
106 | Kuştin | f. | Öldürmek. |
107 | Lê ketin | f. | İsabet etmek. |
108 | Leşker | is. | Asker, er, nefer. |
109 | Leşkerdem | is. | Tertip. Askere alınma dönemi. |
110 | Leşkergeh | is. | Garnizon. |
111 | Lêxistin | f. | Vurmak. |
112 | Lezfir | is. | Jet. |
113 | Libik | is. | Arpacık. |
114 | Lîwa | is. | Tugay. |
115 | Malleşker | is. | Orduevi |
116 | Mareşal | is. | Mareşal. |
117 | Mencenîq | is. | Mancınık. |
118 | Mertal | is. | Kalkan. |
119 | Meşq | is. | Talim. Uygulamalı olarak yapılan askerlik eğitimi. |
120 | Mîralay | is. | Albay. |
121 | Mirin | f. | Ölmek. |
122 | Mirîxane | is. | Morg. |
123 | Mişêwra leşkerî ya bilind | is. | Yüksek askeri şura. |
124 | Moşek | is. | Roket. |
125 | Moşekavêj | is. | Roketatar. |
126 | Nefîram | is. | 1. Milis, ayaklanmayı bastırmak için kullanılan başıbozuk askerler 2. Seferberlik. |
127 | Nîşan | is. | Nişan. |
128 | Nîşan pêvekirin | is. | Madalya takmak. |
129 | Nîşan stendin | f. | Nişan almak. |
130 | Nîşane | is. | Madalya. |
131 | Nîşangeh | is. | Hedef. |
132 | Nîşank | is. | Arma. |
133 | Nîşanxane | is. | Poligon. |
134 | Notirvan | is. | Nöbetçi. |
135 | Padîgan | is. | Kışla. |
136 | Parastin | f. | Savunmak. |
137 | Parastina netewî | is. | Ulusal savunma. |
138 | Parastina welêt | is. | Vatan savunması. |
139 | Parleşker | is. | Bölük. |
140 | Paşe | is. | General. |
141 | Paye | is. | Rütbe. |
142 | Payedar | is. | Rütbeli. |
143 | Payedarê bilind | is. | Yüksek rütbeli. |
144 | Pêlgir | is. | Radar. |
145 | Pêşeng | is. | Öncü, önder |
146 | Peyadar | is. | Piyade. |
147 | Polîsên leşkerî | is. | İnzibat. |
148 | Qama | is. | Kasatura. |
149 | Rêhewa | is. | Havayolu. |
150 | Remz | is. | Parola. |
151 | Rêxistina terorî | is. | Terör örgütü. |
152 | Rext | is. | Mermilik, fişeklik, şarjör. |
153 | Rim | is. | Mızrak. |
154 | Saloxgeriya leşkerî | is. | Askerî istihbarat. |
155 | Sarox | is. | Füze. |
156 | Sazûmana hewayî ya parastinê | is. | Hava Savunma sistemi. |
157 | Seferberî | is. | Seferberlik. |
158 | Sehandin | is. | Yoklama. |
159 | Seramiral | is. | Tümamiral. |
160 | Serbaz | is. | Subay. |
161 | Serbazê fermanê | is. | Emir subayı. |
162 | Serçawîş | is. | Başçavuş. |
163 | Serdar | is. | Başkomutan, başkumandan. |
164 | Serdeste | is. | Onbaşı. |
165 | Serefser | is. | Üsteğmen |
166 | Sererkanî | is. | Genelkurmay. |
167 | Serfermandar | is. | Başkomutan, başkumandan. |
168 | Serheng | is. | Alay komutanı, albay. |
169 | Serhezar | is. | Binbaşı. |
170 | Serleşker | is. | Erbaş. |
171 | Serpaşe | is. | Tümgeneral. |
172 | Sersed | is. | Yüzbaşı. |
173 | Sifrî | is. | Uzun mermi. |
174 | Şaxartêş | is. | Kolordu. |
175 | Şehît ketin | f. | Şehit olmak. |
176 | Şer | is. | Savaş. |
177 | Şîfadî | is. | Taburcu. |
178 | Şopandin | is. | Takip etmek. |
179 | Şopîner | is. | Takipçi. |
180 | Şûr | is. | Kılıç. |
181 | Tenq | is. | Tank. |
182 | Tepînk | is. | Mayın. |
183 | Teqîn | is. | Patlama. |
184 | Terempêla leşkerî | is. | Askeri araç. |
185 | Teskere | is. | Tezkere. |
186 | Tevgera Leşkerî | is. | Askeri harekat. |
187 | Tevgerhazirî | is. | Tatbikat. |
188 | Tifing | is. | Tüfek. |
189 | Tifinga peyadar | is. | Piyade tüfeği. |
190 | Tîr | is. | Ok. |
191 | Tumen | is. | Tümen. Tugayla kolordu arasında yer alan askerî birlik. |
192 | Warê hewayê | is. | Hava sahası. |
193 | Warleşker | is. | Askeri üs. |
194 | Xala asayîşê | is. | Güvenlik noktası. |
195 | Xebatkarê leşkerî | is. | Askeri personel. |
196 | Xendek | is. | Hendek. |
197 | Xerabkar | is. | Sabotaj. |
198 | Yawer | is. | Yaver, yardımcı. |
199 | Yekeya asayîşê | is. | Güvenlik birimi. |
200 | Zincîra fermanê | is. | Emir-komuta zinciri. |
201 | Zirx | is. | Zırh |
202 | Zirxpûş | is. | 1. Çelik yelek. 2. Zırhlı. |
ÇAVKANÎ
- 1)Komisyon (Fevzi Karademir, Zîwer Îlhan, Ahmet Korkut, Nezir Gümüş), (2014) Ferhenga Kurdî-Tirkî, Türkçe-Kürtçe, TDK, Ankara
- 2) FARQÎNÎ, Zana (2011). Ferhenga Kurdî-Tirkî, Tirkî-Kurdî, Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê, Çapa Pêncemîn, Stenbol.
- 3) EKİCİ, ABDULLAH (2015). Ferheng Soranî-Kurmancî-Tirkî,Sîtav, Enqerê.
- 4) BOTÎ, Kamêran Silêman (2006). Ferhenga Kamêran, Kurdî-Kurdî, Spîrêz, Duhok.
- 5) D. Îzolî (2011). Ferhenga Kurdî-Tirkî, Tirkî-Kurdî, Weşanên Deng, Çapa Şeşemîn, Diyarbekir.
- 6) Torî (1999). Ferhenga Kurdî- Tirkî, Türkçe- Kürtçe, Berfîn Yayınları, İstanbul.
- 7) Farîzov (1994). Ferhenga Tirkî-Kurdî (Çeviri ve Uyarlama: Mehmet Demir), Özge Yayınları, Ankara.
- 8) ANTER, Musa (1967). Ferhenga Kurdî-Tirkî, Türkçe-Kürtçe Sözlük, Yeni Matbaa, İstanbul.
- 9) http://ferheng.org/tr/
- 10) KAKİOĞLU, Fethullah (1992). Türkçe-Kürtçe Sözlük, Sosyal Yayınları, İstanbul.
- 11) Grûba Xebata Vateyî (2011). Ferhengê Kirmanckî-Tirkî, Vate, İstanbul.
- 12) Yusuf Ziyaeddin Paşa (1978). El-Hediyye el-Hamîdiyyefi’l- Lügati’l-Kurdiyye, Kürtçe-Türkçe Sözlük amd. M. Emin Bozaslan, Çira Yayınları, İstanbul.