FERHENGOKA LEŞKERIYÊ

Ev ferhengok ji aliyê Mamoste Zîwer Îlhan ve ji bo nûçegihanan û nûçexwendan re hatiye amadekirin. Bi vê xebatê em hevî dikin ku asta nûçegihanî û fehmkirina nûçeyên kurdî bilinttir bibe. Digel silavan.

Nîşe: Ev ferhengok cara pêşî ji bo şopînerên çandnameyê tê weşandin.

No	KURDÎ	–	TIRKÎ
1	Agirbest	is.	Ateşkes.
2	Amîral	is.	Amiral. Rütbesi general ile aynı olan deniz subayı.
3	Artêş	is.	Ordu.
4	Asayîş	is.	Güvenlik, asayiş, emniyet.
5	Asayîşa beravê	is.	Sahil güvenliği.
6	Asayîşa sînor	is.	Sınır güvenliği.
7	Aşitî	is.	Barış.
8	Avêtin	f.	Atmak, fırlatmak.
9	Balafir	is.	Uçak.
10	Balafira bombebaranê	is.	Bombardıman uçağı.
11	Balafira cengê	is.	Savaş uçağı.
12	Balafirgeh	is.	Havaalanı.
13	Balafirşikên	is.	Uçaksavar.
14	Barkêşê xebatkaran	is.	Personel taşıyıcı.
15	Berdana hişyarî	is.	Uyarı ateşi.
16	Bergeha parzemînê	is.	Kıta sahanlığı.
17	Berik	is.	Mermi, kurşun.
18	Beşgeha leşkeriyê	is.	Askerlik şubesi.
19	Bêtêl	is.	Telsiz.
20	Bilin bûn	is.	Terfi etmek.
21	Binamîral	is.	Tuğamîral.
22	Binderya	is.	Denizaltı.
23	Binefser	is.	Asteğmen
24	Binmîralay	is.	Yarbay.
25	Binpaşe	is.	Tuğgeneral
26	Binserbaz	is.	Astsubay.
27	Birîndar bûn	f.	Yaralanmak.
28	Biryargeh	is.	Karargah.
29	Bombe	is.	Bomba.
30	Bombeya atomê	is.	Atom bombası.
31	Bombeya bi saetê	is.	Saatli bomba.
32	Bombeya hêsirker	is.	Göz yaşartıcı bomba.
33	Bombeya xaran	is.	Misket bombası.
34	Bombeya zindî	is.	Canlı bomba.
35	Bot	is.	Bot.
36	Ceng	is.	Savaş.
37	Cerdevan	is.	Korucu.
38	Cîgirîng	is.	Stratejik.
39	Cileşker	is.	Üniforma.
40	Cîpolîtîk	is.	Jeopolitik.
41	Civan	is.	İcma, toplanma.
42	Çawîş	is.	Çavuş.
43	Çek	is.	Silah.
44	Çekdar	is.	Silahlı.
45	Çekê giran	is.	Ağır silah.
46	Çekê şer	is.	Muharebe silahı.
47	Çekên bîyolojîk	is.	Biyolojik silahlar.
48	Çekên kîmyewî	is.	Kimyasal silahlar.
49	Çekên nuklerî	is.	Nükleer silahlar.
50	Dadgeha leşkerî	is.	Askerî mahkeme.
51	Dagir kirin	f.	İşgal etmek.
52	Desteya amade	is.	Hazır manga
53	Destûr	is.	İzin.
54	Devxwarin	is.	Asker azığı.
55	Dibistana cengê bejayî	is.	Kara harp okulu.
56	Dibistana cengê deryayî	is.	Deniz harp okulu.
57	Dibistana cengê hewayî	is.	Hava harp okulu.
58	Dibistana leşkerî	is.	Askerî okul.
59	Dijtenq	is.	Antitank.
60	Dijteror	is.	Antiterör.
61	Dimançe	is.	Tabanca.
62	Direfş	is.	Flama.
63	Dorpêç	is.	Kuşatma.
64	Dûrahî	is.	Menzil.
65	Dûrbîn	is.	Dürbün.
66	Efser	is.	Teğmen.
67	Êrîş	is.	Saldırı.
68	Êrîş kirin	f.	Saldırmak.
69	Êrîşa hewayî	is.	Hava saldırısı.
70	Ferman	is.	Emir, komuta
71	Fermandar	is.	Komutan.
72	Fermandarê leşkergehê	is.	Garnizyon komutanı.
73	Fermandarê lîwayê	is.	Tugay komutanı.
74	Fermandarê şaxartêşê	is.	Kolordu komutanı.
75	Fermandarî	is.	Komutanlık.
76	Fetihandin	f.	Fethetmek.
77	Firfirok	is.	İnsansız hava aracı.
78	Firoke	is.	Helikopter.
79	Fîşek	is.	Mermi, kurşun.
80	Fîşekên lek	is.	Plastik mermî.
81	Gihînek	is.	Merhale.
82	Girtin	f.	Yakalamak.
83	Gule	is.	Top mermisi.
84	Gurdan	is.	Tabur.
85	Gurdana asêgehê	is.	İstihkam taburu.
86	Hatin giritn	f.	Yakalanmak.
87	Heng	is.	Alay.
88	Henga parastinê	is.	Muhafız alayı.
89	Hewldana koteka leşkerî	is.	Askeri darbe girişimi
90	Hêzên Bejayî	is.	Kara Kuvvetleri.
91	Hêzên Deryayî	is.	Deniz Kuvvetleri.
92	Hêzên Hewayî	is.	Hava Kuvvetleri.
93	Hişyarî	is.	Uyarı.
94	Karmendê tenduristiyê	is.	Sıhhiyeci.
95	Kêl	is.	Nişan tahtası.
96	Keleh	is.	Kale.
97	Keleşkof	is.	Kalaşnikof.
98	Keştî	is.	Gemi.
99	Keştîya cengê	is.	Fırkateyn.
100	Koma bandoyê	is.	Bando takımı.
101	Komik	is.	Tim.
102	Komleşker	is.	Askerî birlik.
103	Komleşkera siwarî	is.	Süvarî birliği.
104	Komser	is.	Komiser.
105	Koteka leşkerî	is.	Askeri darbe.
106	Kuştin	f.	Öldürmek.
107	Lê ketin	f.	İsabet etmek.
108	Leşker	is.	Asker, er, nefer.
109	Leşkerdem	is.	Tertip. Askere alınma dönemi.
110	Leşkergeh	is.	Garnizon.
111	Lêxistin	f.	Vurmak.
112	Lezfir	is.	Jet.
113	Libik	is.	Arpacık.
114	Lîwa	is.	Tugay.
115	Malleşker	is.	Orduevi
116	Mareşal	is.	Mareşal.
117	Mencenîq	is.	Mancınık.
118	Mertal	is.	Kalkan.
119	Meşq	is.	Talim. Uygulamalı olarak yapılan askerlik eğitimi.
120	Mîralay	is.	Albay.
121	Mirin	f.	Ölmek.
122	Mirîxane	is.	Morg.
123	Mişêwra leşkerî ya bilind	is.	Yüksek askeri şura.
124	Moşek	is.	Roket.
125	Moşekavêj	is.	Roketatar.
126	Nefîram	is.	1. Milis, ayaklanmayı bastırmak için kullanılan başıbozuk askerler 2. Seferberlik.
127	Nîşan	is.	Nişan.
128	Nîşan pêvekirin	is.	Madalya takmak.
129	Nîşan stendin	f.	Nişan almak.
130	Nîşane	is.	Madalya.
131	Nîşangeh	is.	Hedef.
132	Nîşank	is.	Arma.
133	Nîşanxane	is.	Poligon.
134	Notirvan	is.	Nöbetçi.
135	Padîgan	is.	Kışla.
136	Parastin	f.	Savunmak.
137	Parastina netewî	is.	Ulusal savunma.
138	Parastina welêt	is.	Vatan savunması.
139	Parleşker	is.	Bölük.
140	Paşe	is.	General.
141	Paye	is.	Rütbe.
142	Payedar	is.	Rütbeli.
143	Payedarê bilind	is.	Yüksek rütbeli.
144	Pêlgir	is.	Radar.
145	Pêşeng	is.	Öncü, önder
146	Peyadar	is.	Piyade.
147	Polîsên leşkerî	is.	İnzibat.
148	Qama	is.	Kasatura.
149	Rêhewa	is.	Havayolu.
150	Remz	is.	Parola.
151	Rêxistina terorî	is.	Terör örgütü.
152	Rext	is.	Mermilik, fişeklik, şarjör.
153	Rim	is.	Mızrak.
154	Saloxgeriya leşkerî	is.	Askerî istihbarat.
155	Sarox	is.	Füze.
156	Sazûmana hewayî ya parastinê	is.	Hava Savunma sistemi.
157	Seferberî	is.	Seferberlik.
158	Sehandin	is.	Yoklama.
159	Seramiral	is.	Tümamiral.
160	Serbaz	is.	Subay.
161	Serbazê fermanê	is.	Emir subayı.
162	Serçawîş	is.	Başçavuş.
163	Serdar	is.	Başkomutan, başkumandan.
164	Serdeste	is.	Onbaşı.
165	Serefser	is.	Üsteğmen
166	Sererkanî	is.	Genelkurmay.
167	Serfermandar	is.	Başkomutan, başkumandan.
168	Serheng	is.	Alay komutanı, albay.
169	Serhezar	is.	Binbaşı.
170	Serleşker	is.	Erbaş.
171	Serpaşe	is.	Tümgeneral.
172	Sersed	is.	Yüzbaşı.
173	Sifrî	is.	Uzun mermi.
174	Şaxartêş	is.	Kolordu.
175	Şehît ketin	f.	Şehit olmak.
176	Şer	is.	Savaş.
177	Şîfadî	is.	Taburcu.
178	Şopandin	is.	Takip etmek.
179	Şopîner	is.	Takipçi.
180	Şûr	is.	Kılıç.
181	Tenq	is.	Tank.
182	Tepînk	is.	Mayın.
183	Teqîn	is.	Patlama.
184	Terempêla leşkerî	is.	Askeri araç.
185	Teskere	is.	Tezkere.
186	Tevgera Leşkerî	is.	Askeri harekat.
187	Tevgerhazirî	is.	Tatbikat.
188	Tifing	is.	Tüfek.
189	Tifinga peyadar	is.	Piyade tüfeği.
190	Tîr	is.	Ok.
191	Tumen	is.	Tümen. Tugayla kolordu arasında yer alan askerî birlik.
192	Warê hewayê	is.	Hava sahası.
193	Warleşker	is.	Askeri üs.
194	Xala asayîşê	is.	Güvenlik noktası.
195	Xebatkarê leşkerî	is.	Askeri personel.
196	Xendek	is.	Hendek.
197	Xerabkar	is.	Sabotaj.
198	Yawer	is.	Yaver, yardımcı.
199	Yekeya asayîşê	is.	Güvenlik birimi.
200	Zincîra fermanê	is.	Emir-komuta zinciri.
201	Zirx	is.	Zırh
202	Zirxpûş	is.	1. Çelik yelek. 2. Zırhlı.

ÇAVKANÎ

• 1)Komisyon (Fevzi Karademir, Zîwer Îlhan, Ahmet Korkut, Nezir Gümüş), (2014) Ferhenga Kurdî-Tirkî, Türkçe-Kürtçe, TDK, Ankara
• 2) FARQÎNÎ, Zana (2011). Ferhenga Kurdî-Tirkî, Tirkî-Kurdî, Enstîtuya Kurdî ya Stenbolê, Çapa Pêncemîn, Stenbol.
• 3) EKİCİ, ABDULLAH (2015). Ferheng Soranî-Kurmancî-Tirkî,Sîtav, Enqerê.
• 4) BOTÎ, Kamêran Silêman (2006). Ferhenga Kamêran, Kurdî-Kurdî, Spîrêz, Duhok.
• 5) D. Îzolî (2011). Ferhenga Kurdî-Tirkî, Tirkî-Kurdî, Weşanên Deng, Çapa Şeşemîn, Diyarbekir.
• 6) Torî (1999). Ferhenga Kurdî- Tirkî, Türkçe- Kürtçe, Berfîn Yayınları, İstanbul.
• 7) Farîzov (1994). Ferhenga Tirkî-Kurdî (Çeviri ve Uyarlama: Mehmet Demir), Özge Yayınları, Ankara.
• 8) ANTER, Musa (1967). Ferhenga Kurdî-Tirkî, Türkçe-Kürtçe Sözlük, Yeni Matbaa, İstanbul.
• 9) http://ferheng.org/tr/
• 10) KAKİOĞLU, Fethullah (1992). Türkçe-Kürtçe Sözlük, Sosyal Yayınları, İstanbul.
• 11) Grûba Xebata Vateyî (2011). Ferhengê Kirmanckî-Tirkî, Vate, İstanbul.
• 12) Yusuf Ziyaeddin Paşa (1978). El-Hediyye el-Hamîdiyyefi’l- Lügati’l-Kurdiyye, Kürtçe-Türkçe Sözlük amd. M. Emin Bozaslan, Çira Yayınları, İstanbul.