Dada Xwedayî

  • Sal saleka xerîbe, demsal sebate

Xulam hat pêşberê axê jêr avêt pate

 

Got: “Axa yê min ê gewre û qedirbilind û berrêz

Dixwazin te bibînin du xortê ciwan û bihêz”

 

Axa got: “ çi kesin, ji kuder hatine ev der

Rûbikenin yan jî rûçilmisî û bi keder”

 

Xulam got: “hatine ew ji welatekî xerîb nenasin

Heçî li rûyê wan binêrî xuya ye egîd û mêrxasin

 

Tenê dibên em axa bibînin, pêr biaxifin û bipeyivin

Di derheqê çend mijarê girîng û balkêş pêr bişêwirin”

 

Axa got: “ka bila bên, lê hên ku neketibin ev jûr

Ji wan bistînin, bila li ser wan nemîne kêr û şûr”

 

Herdû xort hatin hundir, ji axê ra avêtin pate

Leşkerê axê li wan dinêrî bi baldarî û miqate

 

Xortekî got: “ey axa yê qedirbilind û birûmet

Navê min Şîro ye yên hevalê min jî Ehmet

 

Em hatine ji welatê ecem kerwanek bihêştir û biker

Me rê şaş kir pêwîste ji mer yekî rêzan û rêber

 

Kerwana me binirxe heye tê da hezar celeb têkber

Ku tu nebî alîkar wê tevî talan bikin bi seranser

 

Hêvî ya me ewe ku tê bêyî û me biparêzî

Emê bidine te di gerewa wî da tu çi bixwazî”

 

Axa fikirî û amade kir di serê xwe da dekek

Ku ew û leşkerê xwe bi mehna alîkarî û biçek

 

Herin bi wan re xwe bigihînin kerwana wan

Êriş bikin û yek hebekî sax nehêlin ji wan

 

Laşê wan teva binerd bikin û veşêrin

Wê ew hemû têkber ji wî ra bimînin

 

Axa li wan fetilî got: “ hun qet nekin fikar

Ez û leşkerê xwe emê ji we ra bibin alîkar

 

Hunê bigihîjin cîhê xwe bêziyan û bixêr

Lê ji bo vê tevgerê dixwazim sê kîs zêr”

 

Wan û axê bi hev ra peyman girê dan

Hemû bi hev ra berê xwe da alî kerwan

 

Axa li ser hespê bikêfxweşî û bidilşadî

Hêdî hêdî ew digihîşte wê meqsedî

 

Lê nizanibû ew xort çi fenek û dêkbazin

Di şer da jî mîna şêr û piling û bazin

 

Ew hatibûn vêder ji xak a Ermenan

Da ku bistînin ji ev axa tol û heyfan

 

Hevalê wan herdû xortê ermenî

Xwe veşartibûn li cîhekî nepenî

 

Di destê wan da çek û silêh dabûn pa

Dîtin ku hevalên wan û axa tên li ser hespa

 

Ku ew hatin nêz êrişî wan kirin wekî şêr

Ji bilî axê kuştin, nehiştin yek hebek leşker

 

Şîro li axê fetilî got:

“Çaxa ku te bihîst li nêze kerwanek dewlemend

Bû keft û lefta devête û gilêz jê rijiya bêhemd

 

Ji bo tu bi dest bixî dirav

Tu nasnakî ne bav û ne zirbav

 

Tê bîra te axa yê kirêt, tu û çete yê çaktar

Êriş kiribû ser malbatê ermena wekî gurê har

 

Ji bo mal, milk, dirav û zîv û zêr

Te malê wan xera kir, tevda kir şikêr

 

Bi hezara ermen kal û pîr, jin û mêr, zar û zêç

Te yek hebkî nehişt, nîn bû ji te ra qet hêç

 

Ew mirovên paqij, xwerû, bêsûc û bêguneh

Te xak û welatê wan ê qedîm li wan kir dojeh

 

Te digot qey tê bi vî milkê kêf bikî heta heta

Niha neçar û bêhêvî û belengazî di destê me da”

 

Paşê axê avêtin erdê, xistin qeydê dest û pê

Û wî bi kindir girêdan û avêtin dû hespê

 

Pêra Şîro ji kalan kişand û bilind kir şûr

Axa yê kirêt veceniqî ji xew a xwe ya kûr

 

Ji kerba dilerizî û ji xweydanê şil bibû

Dît ku dora devê wî jî ji kerba kûlbibû

 

Oxek kişand got: “şikir ji te ra yezdanê dilovan

Tevî ev bû; xewn û xewnereşkê şevmêvan?”

 

Derket ji nav nivîna û dest û serçav şûşt

Li hewşa qesira xwe ya xweşiktirîn rûnişt

 

Taştê amade bû, anîtin danîtin berê

Wekî ji xela yê filitîbe êriş kir serê

 

Xulam hat ba axê, xwest jê destûr

Û jê axê ra pesna barand hûr hûr

 

Axa got: “bêje tu çi dixwazî?” bixeyd

Xulam got: “li derva li ser du hespê kumeyd

 

Duheb xortê çist û ciwan

Divên tu destûr bidî wan

 

Temenê wan jî nêzikê bîst”

Lê gava axa van tişta bihîst

 

Loqek asê bû di qirik da

Fetisî di cîhê xwe da rih da

 

Emre MÛHARGÎNÎ

www.candname.com

 

Derbar Çand Name

Check Also

Wêjeya Kurdî li Yekîtîya Sovyêt [1]

Pêşgotin Ev gotar nirxandineke wêjeya kurdên Yekîtîya Sovyêt e, ku ji çap kirina rojnama “Rîya …

Leave a Reply