Adar, 2021

• 8 Adar

  Kurd çima ewqasî ji alfabe, xalbendî, rastnivîs û ferhengên duzimanî hez dikin?

  

  Li ser medyaya civakî rastî gelek rûpelan têm ku qaşo şopînerên xwe hînî zimanê kurdî dikin. Ev rûpelên ku bi hinek navên giran ên wekî “dibistana kurdî”, “zanîngeha kurdî”, “koma xwendinê ya filan û bêvan derê” dest bi xebatê dikin, qet ji pola yekem dernakevin û vê gotina pêşiyan tînin bîra mirovî: “Navekî giran li ser gundekî wêran”. Hertim qala alfabe û rastnivîsê dikin; carinan gotinên …
• 7 Adar

  E-MENÎ

  

  Yek ji paşgirên di zimanê Kurdî de bi taybet di zarê Soranî de paşgira “e-menî”yê ye, kêzkirina wê di zimên de dikare bibe zengîne û gencîneyeke hêja û mezin. Paşgira “e-menî”yê tê wateya “hemû, her cûr, her çeşin, her şêwe, hemeng” hwd… Bo zêdetir aşnabûn û berçavroniya wê, em ê çend mînakên hêja û şênber bibînin di warê peyvsaziyê de, …
• 7 Adar

  Muzîka Kurdî

  

  Muzîka kurdî navê hemû cûreyên stranbêjî, dengbêjî û kilamgotina gelê kurd e. Bingeha wê ji dengbêjiyê, ji çîrok xwendina melodîk pêk tê. Li gorî vê yekê di nava muzîka kurdî de sê beşên bingeh hene: çîrokbêjî, stranbêjî û dengbêjî. Pirraniya stranên kurdî ji du qite û deh heceyan pêk tê.Taybetiyeke din a muzîka kurdî ev e ku melodiyên xwe hêsan …
• 6 Adar

  Pilava Kilaşê

  

  Kilaş pêlava kurdî ya kevneşopî û folklorî ye û li gor hin zaniyariyan dîroka hebûna Kilaşê ji hezar salî zêdetir e û yekem cihê ku Kilaş hatiye çêkirin Herêma Hewramanê ye û lêkolîner ji bo îsbatkirina gotinên xwe bermahiyên pêlava Pîrê Şaliyar ku Kilaş bûye wekî govan û şahidê vê angaşt û îdîaya xwe dizanin. Kilaş bi destê jin û …
• 5 Adar

  Hîkaye û Kirdkî

  

  Hîkayeyî yan zî meseleyî ma de zaf meşhur î. Hem zî hîkayê û meseleyê ma zaf î. Keso ke bêhîkaye û meselan pîl nêbîyo, mîyanê ma kirdan de çin o. Xeyal û vîrî ma bihîkaye û meselan dekerdeyo. Kirdo/a ke qelema ey/a hol a semedê nuştişê hîkayeyan gelek waharî îmkan o. Ma no îmkanî wareyê kirdkî ya nuştekî de vînenî. …
• 5 Adar

  DÎTINA JI DIL

  

  Li Qosera Mêrdînê, bi navê xwe yê naskirî Fadilê Kufragî, bi yê nasnamê Fadil Dagli dengbêjek dijî. Kufrag navê gundê wî ye yê Xwedê lê daye. Dengbêj Fadilê Kufragî ji ronahiya her du çavan bêpar e. Lê jîrek e. Xwedê ji çavan girtiye daye aqil, daye dil. Û kêf û coşek daye ji dil. 2020’ê salê ew gihaştiye 75 saliya …
• 5 Adar

  ETÎK Û EHLAQÊ NÛJEN

  

  Mijara ehlaq, di esasiya xwe de tevger û têkeliyên mirova ye. Yên olî li gorî bawermendiyên olî bingeh dibin û ev mijarên olî di danûstendina civakan cihê xwe digrin û tesîrek mezin li tevgerên civaka dikin. Li gorî hûrnerîna Kant û mirovên civaknas yê nuneritiya civaknasiyê dkin ev mijara ehlaq di vê peyamê de hatiye pirsiyari kirin û rexnekirin. Yên …
• 4 Adar

  Hosteyên Keristanê

  

  Li welatê Keristanê kurtançêkerek navdar hebû. Kurtanên ku vî hosteyî çêdikir, li pişta kera ne dixist û pişta kera ne diêşand. Navê vî hosteyî Hoste Recik bû. Hoste Recik ji keran pur hez dikir, bona vê yekê kurtanên nerm û xweşik ji keran re çêdikir. Her çiqey Hoste Recik ji keran hez bike jî, belê hinekan qet ji Hoste Recik …
• 3 Adar

  ŞANEYA XWÎNÊ

  

  Laşê mirov gelek cureyên şane li xwe digire, lê ji vana, şaneya xwîn yekane şaneyê ku şile ye. Xaneyên xwînê di nav plazmaya şile de cih digirin, ango derdora xaneyên xwînê ji madeyek şile pêk tê, loma, şaneya xwîn ne req e lê şilemenî ye. Karên sereke yên xwînê; -Oksîjenê ji pişikan diguhêzîne hetanê hemû şane û xaneyên laş. -Ji …
• 2 Adar

  Pîvok

  

  Pîvok, pirpizêk، Pîşok (Crocus) ji famîleya sosinan (Iridaceae) kulîlkek e. Ango ji malbata ku berfî, leylank, sosin, pîvaz û lale dikevînê. Malbata zembeqan jî dibêjin. Li Kurdistan, rojhilata navîn, Ewropa û bakurê Afrîkayê gelek tê dîtin. 89 cureyên wê hene. Dibêjin ev kulîlk ji Alpên Swîsreyê belav bûye, ango welatê wê yê herî kevn Çiyayên Alpan e. Kokên wê bi …