Ez dîsan hatim ew Diyarbekra li biniya Çavkaniya Çemê Dîclê û li binê quntara Çiyayê Qerec’î, ku şûnewarê şaristaniyê ye. Gava piştî 25 salan ez vegeriyam warê bavê û kalan, mixabin min ev dît: Ji Diyarbekra kevin hema tiştek ne mabû. Dema zarotî û xortaniya min, li tevaya bajêr pakî û rindî hebû. Î roj her derê bajêr, bi taybetî jî nav bajêr …
Adar, 2024
-
19 Adar
Peyvsaziya dîrokê
Peyva “dîrok”ê bi devoka Behdînanê ye û di devokên din ên kurmancî de wekî “dûrok” tê bilêvkirin; lê şêwazê wê yê behdînî êdî bûye peyveke hevpar a kurmanc, zaza û şêxbiziniyên bakurê Kurdistanê. Li aliyekî din di zaravayên soranî, feylî, hewramî û kelhurî de heman wate li peyva “mêjû”yê hatiye barkirin ku reh û rêşeyên wê peyvê jî di daçeka …
-
18 Adar
Glîkolîz
Di sîtoplazmaya xaneyê de bi navbeynkariya enzîman, hilweşandina glukozê bo pîruvatê wekî glîkolîz (bi înglîzî: glycolysis) tê navkirin. Peyva glîkolîz ji du peyvên grekî; glykos û lysis pêk tê. Di zimanê grekan de peyva “glykos” ji bo şekir, şîrînî tê bikaranîn. Wateya peyva “lysis” jî dabeşkirin, helandin, parçekirin e. Ango wateya “glîkolîz” parçekirina şekir (glîkoz) e.[1] Hemû enerjiya ko xaneyên zindî ji bo …
-
17 Adar
Ji bo Kurdên li derveyî welêt kursa online ya Kurdî vedibe
Konfederasyona Revenda Kurdistanî, ji bo ku kesên li derveyî welêt fêrî Kurdî bibin kursa online vedike. Dê di çarçoveya kursê de kesên ku dixwazin fêrî Kurmanciya Jor (Kurmancî) û Kurmanciya Jêr (Soranî) dibin. Dersên Kurdî belaş in û xwendekar piştî şeş salan bawernameyên xwe werdigirin. Ev sê sal in ku kurs vedibe û heta niha 380 xwendekar fêrî zimanê nivîsê …
-
16 Adar
Birîneke mezin a 36 sal in necebiriye! Îro salvegera “Komkujiya Helebceyê” ye!
Di ser Komkujiya Helebceyê re 36 sal derbas bûn. Di 16ê Adara 1988an de, bi talîmata Serokkomarê berê yê Iraqê Seddam Husên bombeyên kîmyewî avêtin Helebceyê. Jin, zarok û extiyar jî di nav de, herî kêm 5 hezar kesan jiyana xwe ji dest dan û zêdeyî 10 hezar kes jî birîndar bûn. 36 sal bi ser Komkujiya Helebceyê re derbas …
-
16 Adar
Ava Jiyanê yan Agirê Nivîsê
Gava nivîskarekî ciwan bûm di bezabûna xwe de hêdî bûm. Lewra ji bo bîra min ne pirrqorzîk bû, min kitêbek dixwend û piştî diqediya min dest bi xwendina yeka din dikir. Lê niha xwendevanekî navsale me û di hêdîbûna xwe de beza me. Lewra xwendina ciwaniya birçî qorzîkên bîra min a navsale zêde kiriye û bêyî sedemên wê zanibim, niha 4-5 kitêban …
-
16 Adar
4 kitabê kirmanckî veciyay
Weşanxaneyê Vate çar kitabê newey vetî. Înan ra yew şiîr, yew tez, yew folklor û kitabo bîn zî nişteyê geyrayişî ra hamey pê. Selîm Sertî bi namey “Folklorê Pîranî” kitabêke vet. Ê tezê xwu sey kitab kerd hedre û kitab hetê Vate ra hame çapkerdişî. Kitabo bîn bi namey “Bîngol e hezar gol e” hamey vetişî. Aydin Baturî niştey xwu …
-
14 Adar
Sê cî
Belesebeb negotine, sê cî hene ku Xwedê tu kesî nexe nav lepên wan. Yek jê nexweşxane. Dudo, qereqol û sêsê senayî. Ku tu kete nava lepên wan wê yek bide destê yekî. Merheba ji wer canik û camêrno. Serê sibê bo ku ez herim kar min amedikariya xwe kir. Gava dikevim rê, tiştê ez jê hez dikim vexwarina çayê ye. …
-
13 Adar
Tewere
Tewere, rîşaledemar an jî akson (bi îngilîzî: axon) beşekî demarexaneyê yê. Xaneya demar bi şeweyê liqdar e, li gel gellek liqin kurt, bi gelemperî liqek dirêj jî ji parzûna xaneyê ber bi derveyî demarexaneyan dirêj dibe. Ev liqê dirêj wekî tewere tê navkirin. Ango tewere liqê dirêjtirîn ê demarexaneyê ye ko demareragihandinan vediguhazîne dûrê laşexaneya demarexaneyê. Anatomiya tewereyê Bi gelemperî xaneyên demar yek an jî du tewere lixwe digirin, lê hin demarexane …
-
12 Adar
Tarîderya: Çîrokek dilperitîner ya penaberan
Ev nivîsa Karlanê Çaçan ku em li jêr diweşînin di derbarê metranê ermenî Migirdiç Tîgranyan da ye ku di nîvê duwem yê sedsala 19an da li herêma Dîyarbekirê bi tîpên ermenî çend pirtûkên kurdî weşandiye. Ew di sala 1815an da hatiye dinê û kurdên herêmê ji nêzîk ve nas kiriye. Lêkolerê kurd Karlanê Çaçan dîyar dike ku wek mînak M. …